Eventoj n-ro 0049, 1/marto - '94, retposxta versio *************************************************** ENHAVO ////// Titolpagxe: - Eventoj kaj la legantoj - NE NUR REKLAMU! - Fabelo pri auxspicio Organizaj demandoj: - Gvidlibro tra la diabla cirko Faka aplikado: - Alp-Adria internacia komputilrondo - Unua e-terminaro sur CD-ROM? - AIS - cxiam pli tutmonda agado - Kio estas INTERNET? Arangxoj: - Euxropo-Azio '94 - 20-a Internacia Semajno de Esperanto en Sete - Internacia renkontigxo en Odeso - En Turku somere - Berlina Arbara Renkontigxo - Surmonta dimancxo - La Kvinpetalo - PSI 10-jara! - NEJ - Paska Renkontigxo 1994. - 18-a IJF - 72-a Germana Esperanto-Kongreso Movado: - Alternativo al armea servo - La Internacia Esperanto-Muzeo - Kuba movado en 1993 - Korekto - Ekspozicio de e-literaturo en Murmansk - La gajnintoj de la Valencia konkurso - Esperanto en PC Week ILEI: - La plurlanda propedeuxtika eksperimento startis - 100 jaroj post naskigxo de Rakusxa Opinioj: - Pri membrokampanjoj - Argumento por majusklo Libroj: - Legmaterialo por progresantoj Hungara angulo: - *** La leganto: - Cxu JEFO devas finance subteni UFE aux la malo? - Respondo al Werner Bormann Anoncetoj: - *** Korespondi deziras: - *** Konkurso: - INTERNACIA KONKURSO POR MEZLERNEJANOJ ************************************************************************* TITOLPAGxE ////////// Eventoj kaj la legantoj ======================= Eventoj estas nova gazeto, kaj por tiuj, kiuj gxin faras estas aparte interese, kion atendas la legantoj, kion preferas/us legi, kion sugestus al ni... Por tio ni petis respondi la demandojn de la enketilo, kaj ni dankas cxiujn tiujn 203 personojn el 1022 pasintjaraj abonantoj (do, 19,8 %), kiuj reehis. Ni scias, ke la enketilo estis kompilita ne cxiam suficxe lerte, sed tio ne malhelpis al la plej fidelaj legantoj zorge gxin plenigi. Nun ni havas bildon pri niaj legantoj, kaj, espereble tio estos interesa ankaux por ili mem, do, por vi! Ili plej parte estas mezagxuloj inter 25 kaj 60 jaroj (58 %), tre kleraj (70 % finis superan lernejojn) kaj lingve edukitaj (49 % scias 2 kaj pli da fremdaj lingvoj, krom esperanto). 57 % estas aktivuloj, t.e. estraranoj de lokaj, regionaj, landaj kaj internaciaj e-unuigxoj; krome, pluraj personoj estis tre aktivaj antauxe. Averagxa esperantisteco egalas al 22 jaroj(!), kvankam ne malmultas komencantoj. Krom Eventoj, nia averagxa leganto abonas 3,45 aliajn e-gazetojn (plej ofte tio estas Esperanto - 38,5%, Monato - 25 %, Heroldo de Esperanto - 20%, El Popola Cxinio - 18% kaj Sennaciulo - 17,5 %), sed por 19 % nia gazeto estas la sola ligilo kun la lingvo kaj movado. 88 % membras en siaj landaj e-asocioj, 66 % - en UEA, po 17,5 % - en ILEI kaj SAT, cx. 30 % en diversaj aliaj internaciaj asocioj. Membroj de TEJxA kaj ISAE, bedauxrinde, tre malmultas - nur po 5 %. 90 % regule partoprenas e-arangxojn (45 % ecx pli ol 2 cxiujare), kaj 55 % regule vizitas sian lokan klubon aux societon. La plej ofta profesio inter ili estas instruisto (27,5 %), abundas ankaux ingxenieroj (14 %) kaj oficistoj. Bedauxrinde, tre malmultas studentoj kaj, gxenerale, junularo... Niaj abonantoj vivas en 47 landoj de la mondo, sed enketilojn ni ricevis nur el 36. Aktiveco de la legantoj ne egalas en diversaj landoj . Jen, el Germanio kaj Cxehio resendis enketilojn po 38 % de tieaj abonantoj, el Britio ecx 42 %, sed el Svedio - nur 5,5 %... Ni esperas, ke rilato al Eventoj ne cxiam reflektas la rilaton al e-movado en koncernaj landoj. Cxe la menciitaj ciferoj cxiam konsideru, ke la enketilon resendis nur malpli ol 20 %, gxuste la plej aktiva tavolo. Laux niaj aliaj enketoj, granda parto de tiuj aliaj 80 % ne membras en internaciaj organizoj, kaj ne abonas plurajn gazetojn... Ni dankas niajn legantojn pri la gxenerale alta pritakso de la gazeto. Nur tre malmultaj estas ne kontentaj pri ties gxenerala stilo, enhavo kaj aspekto, granda plimulto aprobas la ilustrajxojn. Ni nepre pli atentos pri preseraroj, kiel sugestas al ni kelkaj legantoj. Prefero de diversaj rubrikoj estas, kiel ni, fakte, atendis, diversa depende de la leganto. La plej popularaj estas informoj pri arangxoj, anoncetoj, artikoloj pri aktualaj movadaj aferoj, pri lingvo kaj historio. Certe, ankaux cxi tie estas esceptoj, kaj iuj proponis elimini ankaux tiujn rubrikojn, sed ni orientigxos al la plimulto. Aliaj rubrikoj estas pli direktitaj al koncernaj celgrupoj (instruistoj, sciencistoj ks.), kaj evidentigxis ligo inter prefero de tiuj rubrikoj kun aparteneco al certa grupo. Ekzemple, pluraj novaj homoj en la movado unuavice sercxas en la gazeto la rubrikon "Korespondi deziras", kiu tute ne interesas spertajn plurjarajn movadanojn; ILEI-rubriko kaj taskfolioj de lerneja konkurso interesas plejparte instruistojn de esperanto, sed ne klubgvidantojn, ks. Nu, plejparto de niaj legantoj bone tion komprenas. Ni strebos kontentigi tiujn, tre multajn, kiuj volas pli scii pri la aktualaj movadaj organizoj kaj ties historio; informi pri diversaj fakaj asocioj kaj esperantaj arangxoj. Samtempe ni (almenaux nun) ne kapablas publikigi plenajn kalendarojn de e-arangxoj - ni ne pri cxiuj havas informojn suficxe frue. Ni strebos informi frue pri cxiam pli da arangxoj; sed ni scias, ke tio ne anstatauxas kalendaron. Ni ricevis dezirojn pri publikigado de poemoj, beletrajxoj, ecx romanoj; enkonduko de rubrikoj "naturscienco", "religio", "filozofio", "interlingvistiko", "sporto" ktp. Pro spacomanko (= financaj kauxzoj, nombro de abonantoj) ni ankoraux ne povas plenumi tiajn dezirojn. Eventoj estas, kaj restos informa gazeto pri la esperanto-movado kaj aplikoj de la internacia lingvo. Ni cxiam gxojas, kaj volonte informas, pri apero de nova faka libro aux revuo en esperanto, sed ne havas lokon por originalaj aux represitaj artikoloj en diversaj fakoj. La samo rilatas beletron. Do, ni strebos cxiam pli bone informi vin pri cxiuj novaj aplikoj de esperanto, informos pri legindajxoj tiurilate, sed ni ne estas faka gazeto: pli gxuste, nia fako estas informado. Ni pretas variigi la karakteron de la gazeto ecx per humorajxoj, se ili havos ligon al la movado kaj famaj esperantistoj. Ankaux aliajn dezirojn de la legantoj ni volonte plenumus. Temas pri proponoj okupigxi pri vivo de esperantaj kluboj kaj ties problemoj, prezentoj de famaj esperantistoj, pliprofundigo de artikoloj pri movadaj problemoj ekster Euxropo k.a. Sed tio dependas ankaux de vi! Ni, trovigxante en Euxropo, mem ne kapablas verki seriozan artikolon pri problemoj en Auxstralio aux Argentinio, kaj bonvenigas artikolojn el tiuj landoj. Artikolojn pri la klubaj problemoj ni cxiam atendas, kaj planas lancxi pri tio apartan rubrikon, al kio ni sercxas rubrik-gvidanton. Neniam forgesu, ke Eventoj estas via gazeto, kaj vi cxiam povas gxin plibonigi per via aktiva partopreno en la verkado. Nikolao Gudskov ************************************************************************* NE NUR REKLAMI! =============== ------------------------------------------------------------------------ Estas realajxo, ke UEA nun tro malmulte okupigxas pri disvastiga laboro, kunordigon de kiu oni atendas de gxi. Do, la landaj asocioj devas agi memstare, kiel ekas ekz. Norvega E-Ligo: ------------------------------------------------------------------------ Pluraj diras lastatempe, ke ni devus surmerkatigi Esperanton pli bone: "La homoj ne komprenas, kia bonega lingvo estas Esperanto", kaj "Estas tempo, ke ni disvidigu pli da reklamo por la internacia lingvo". Tiuj, kiuj esprimas tiajxojn, certe estas bonintencaj, sed ili faras kutiman eraron: ili identigas reklamon kun surmerkatigo. Sed bedauxrinde, estas maltre kredeble, ke flugfolioj kaj anoncoj faros konsiderindan kontribuon al atingo de nia celo - pliaj uzantoj de Esperanto. Surmerkatigo en la moderna senco estas multe pli, ol nura reklamo! Cxi tiu nova fako efektive ampleksas cxion, ekde la unua ideo (pri la internacia lingvo niakaze) - gxis la sercxo (kaj trovo?) de celgrupo(j), evoluigo de sistemo kaj metodo por instruado kaj vendado, publikaj rilatoj kaj reklamo, pritakso de la ?vendado? kaj fine adapto de la tuta sistemo laux la rezultoj. La "publikaj rilatoj" temas pri gxenerala kontakto kun la socio, kaj reklamo estas cxikonekse nur unu el pluraj moduloj aux rimedoj por atingi plian uzadon de Esperanto. La historio montras, ke Esperanto estas bona kaj tauxga internacia lingvo. Malgraux la registaraj persekutoj kontraux Esperantistoj, kaj malalta aux ecx neniu subvencio, milionoj da homoj lernis Esperanton. Restas nur tio, ke la ceteraj miliardoj da homoj ekuzu Esperanton en siaj eksterlandaj rilatoj! 500 novaj e-istoj? ------------------ Nu, cxi-lastajxo estas eble nur revo. Sed kelkaj pliaj adeptoj, por certigi kresketon, kaj eble ankoraux kelkaj pli, ne estus malkonvenaj. Cxu ni diru: 500 novaj esperantistoj en Norvegio en la dauxro de du jaroj? La unua pasxo estas starigi klaran koncizan celon, kia cxi tiu. Poste ni nur sekvu la modulojn de la moderna surmerkatigo, kaj por cxiu modulo respondu la demandojn: Kio, kiu, kia, kial, kiam, kiel, kiom, kie? Norvega Esperanto-Ligo baldaux arangxos seminarion pri cxi tio, do ni ne bezonas uzi spacon cxi-tie. Sed unu el tiuj moduloj "tiu pri kontakto kun la socio" devus funkcii la tutan tempon, kaj tial ni komencu tuj. Kutime oni havas ian informan fakon por prizorgitiajxon. Cxar cxe ni (kutime) estas nur unuopula respondeculo, jam trosxargxita, la afero devas esti desajxo. Cxi tial, karaj esperantistoj: eluzu cxian eblon por disvastigi la bonan novajxon pri nia internacia lingvo. Almetu faktojn, rezulrajxojn de esploroj, statistikajxojn pri Esperanto. Korektu trovitajn erarojn! Kiel ekzemple aserton en jxus aperinta (norvega?ndlr) enciklopedio, ke Esperanton konstruis Zamenhof en 1887. La viva lingvo Esperanto ja estas multe pli, ol la nudaj vortlisto kaj gramatiko de la Unua Libro. Diskonigu ekzemplojn pri Esperanto en praktika uzado! Trovu legantojn por la libroj pri Esperanto, kaj abonantojn por la revuoj! Sciigu al neesperantistoj pri tiu mondliteraturo, kiu staras je dispono de la lernintoj de la lingvo! Cxiam gravas niaj publikaj rilatoj. Ek! --------------------------------------- La estraro de NEL planas arangxi (landan) seminarion en 1994 por diskuti konkretan startegion por la informa laboro, kaj por la evoluigo de la Ligo. Niaj finceloj ja estas difinitaj en la statutoj, sed mankas la survojaj celetoj, kaj necesas pli konscie prioritati, en situacio kun tre limigitaj homfortoj. laux Bjorn Thuv, estrarano de NEL el Norvega Esperantisto 6/93 ************************************************************************* Fabelo pri auxspicio ==================== Cxu estis, cxu ne estis, foje okazis, ke la esperula popolo decidis okazigi kongreson en 1994 en Seulo. Sed cxar por la euxropaj esperuloj gxi estis tre malproksime, plej granda parto de ili ne havis financan eblecon veturi tien. Tiu problemo ne estis nova fenomeno. La junulara organizo de esperuloj jam en 1984 en sia Swanwick-a kongreso akceptis rekomendon organizi regionajn, kontinentajn renkontigxojn. El tiu ideo poste naskigxis IJS (Internacia Junulara Semajno), kiu jaron post jaro estis alternativa junulara arangxo en mezo de Euxropo por tiuj, kiuj ne havis la eblecon veturi al la vera, granda, sed fora kongreso. Preskaux du jarojn antaux Seulo, en iu vespero dum la internacia arangxo IJF en Italio unu el la plenkreskulaj estraranoj de esperuloj Mike Haela kontaktis la antauxan organizanton de IJS-j s-ron Sil Vasxi, kaj proponis organizi alternativan arangxon por plenkreskuloj kun karaktero de euxropa kongreso, certigante pri plena subteno de sia organizo (Mik Haela respondecis pri organizado de kongresoj). Sil Vasxi mem ne akceptis la proponon (li havis tro da ceteraj taskoj) - sed promesis transdoni la peton al sia landa organizo HEA. Li ja faris tiel, kaj tie la ideo estis akceptita. Okazis, ke en la Valencia kongreso - pro diversaj kauxzoj - ankaux Sil Vasxi estis komisiita reprezenti HEA en la internacia komitato. Kompreneble la ideo pri euxropa arangxo levigxis ankaux tie. La esperula movado plej forta estis gxuste en tiu mondoparto, sed evidente granda parto de la komunumo ne havas monon por veturi al alia kontinento, do estus oportune organizi iun tutkontinentan renkontigxon. (Eblus kunigi la antauxajn Euxropa Kongreso de EEU kaj Euxropa Forumo...) En pluraj debatoj, kaj en la plenkunsido, kaj en la laborkunsido pri landa agado Sil Vasxi parolis preskaux duonhoron, kaj plurfoje emfazis, ke "HEA intencas organizi la euxropan arangxon, NUR se la Komitato aprobas gxin, cxar neniel volas agi kontraux UEA, nek kontraux la UK". La komitato decidis ne okupigxi en la pleno pri la decido, - cxar intertempe anoncis sin ankaux la cxeha, la brita kaj ankaux la litova landa sekcio por organizi la arangxon, - sed komisiis gxin al la estraro. En la 5-a tago de la kongreso kunsidis la reprezentantoj de cxiuj koncernitoj kun la gvido de Mike Haela - kaj havis la komunan decidon, ke la arangxon organizu la hungaroj pro ilia plej oportuna geografia situo kaj pro la tiea favora prez-nivelo. Post la fino de la kongreso semajnoj pasis unu post la alia, aperis la unuaj informoj pri la Euxropa Festivalo - kaj venis frostigaj novajxoj. Mike Haela - en la nomo de la estraro - informis la hungarojn, ke UEA neniam decidis auxspicii la arangxon - kaj se iu ne kredas, montru skriban dokumenton. Povraj hungaroj - kion ili faru nun? Vere, ili ne havas subskribojn sur bela blua leterpapero, nek formalan kontrakton kun 3-4 stampoj, - nur amason de foruzita energio kaj mono por preparado kaj propagando de la arangxo. Jes, oni vere ne havas auxspicion de UEA. Kaj nun la hungaroj meditas... Pri kio oni interkonsentis en Valencio? Kiom valoras la promesoj de estraranoj, kaj kiom valoras la protokolo de la komitatkunsidoj (kie kompreneble estas nek unu vorto pri la temo...)? Fine, tamen oni decidis okazigi la festivalon. Evidente gxi pasis sukcese, kaj la cxeestantoj nur iomete enviis tiujn samideanojn, kiuj havis la eblecon pripagi la vojagxon al Seulo... Reme More Rim. La supra fabelo estas nura fantazia produkto. Ajna simileco al vivaj personoj aux organizoj estas nur pura hazardo... ************************************************************************* ORGANIZAJ DEMANDOJ ////////////////// Gvidlibro tra la diabla cirko ============================= La auxtoro de la libreto "La diabla cirklo. Organizo kaj efikeco de la esperanto-movado" (Peranto, Budapesxto, 1991) Eckhard Woite estas instruisto el Darmstadt, Germanio, UEA-delegito kaj fakdelegito pri naturprotektado. Lia verko originis ne kiel poresperanta propagandajxo, sed kiel studfina laborajxo, preparita en 1972 sub la gvidado de profesoro pri politiko. La celo de la esploro estis mezuri la efikecon de la e-movado dum diversaj tempoj. La verko estis tradukita en esperanton, sed pro malfacilajxoj ne povis esti publikigita tiutempe. Kiam en 1985 la auxtoro rimarkis, ke la "diabla cirklo", en kiu stagnas kaj sximas la e-movado ekde la ora epoko de la 1920-aj jaroj, estas pli aktuala ol en 1972, li reviziis kaj gxisdatigis la verkon por publikigo. Mi inklinas samopinii kun Woite, cxar la movado vere havis sian oran-gloran (prefere verdverdan) periodon en la jardeko tuj post la unua mondmilito, kiam esperanto ricevis multe pli vastan agnoskon ol hodiaux en prestigxaj rondoj de la politiko, kulturo kaj scienco. Woite komencas sian pritrakton per mallonga cxapitro titolita "La gxisnunaj sukcesoj de la esperanto-movado" kaj poste faras historiajn komparojn inter esperanto, volapuko kaj ido, kaj inter UEA kaj SAT. La tria parto estas prezento de la Diabla Cirklo de la e-movado, kaj librofine estas dudeko de pagxoj kun enketdemandoj kaj aliaj statistikaj informoj kaj grafikajxoj. Ke la studajxo de Woite estas bone dokumentita, atestas detala bibliografio. Senescepta sociologia legxo priorganizajxoj Titolpagxe la sekvaj vortoj koncize resumas la cxeftemon de tiu cxi pensinstiga libreto: "Esperanto havas en si la tendencon, ke gxiaj anoj laboras pli kaj pli por la organizo - por si mem - per esperanto ol en la publiko por esperanto". La auxtoro entreprenis alian studon por malkovri, kial la klopodoj de esperantistoj tiel nekontentige efikas ekster la movado, kaj la klopodoj de esperantistoj tiom nekontentige efikas ekster la movado, kaj li sercxis legxojn, povantajn klarigi tiun fenomenon. Tiucele li citas Robert-on Michels-on, germanan fakulon pri la sociologio de organizajxoj, kiu deklaris, ke legxo, kiu validas sen escepto, estas jena: ne estas rarajxo, ke la organizado farigxas memcelo de iu movado kaj flankenigas la originalajn celojn. Tradukita en la lingvajxo de Esperantujo, tio signifas, ke ju pli oni laboras por esperanto interne de organizajxoj kaj la movado, des malpli oni sukcesas disvastigi informojn pri esperanto aliflanke de la verda kurteno. Mi rigardas kiel ekzemplon de tiu disipado de tempo kaj energio surpaperigon de multevortaj, bombastaj rezolucioj okaze de kongresoj kaj konferencoj, kaj ilia publikigo sur pagxoj de la verda gazetaro. Jam delonge mi skeptike demandis: kiu, je la barbo de Bofronto, ekster la e- movado montras intereson pri tiuj skribtaskoj, verkitaj de superentuziasmaj movadaj politikistoj? Apenaux estas seka la inko sur la opaperacxoj, ili malaperas en la abismon de la forgeso, kaj la ekstermovada mondo perdas nenion. Tiu agado de rezoluciverkado efikas kvazaux opiajxo por doni al multaj verdsteluloj iuspecan euxforian senton, ke ili faras utilon por esperanto. Ankoraux unu enmovada stuporigajxo estas la frazero "en konsultaj rilatoj kun UN kaj Unesko", kiu aperas en publikigajxoj de UEA. Sxajnas, ke oni vaste opinias en Esperantujo, ke tiuj vortoj estas tre signifaj por la movado. Tamen Simo Milojevicx, nun la gxenerala direktoro de CO de UEA, skribante en Esperanto (decembro, 1985) pri la senmerite fama rezolucio de la Gxenerala Konferenco de Unesko de la jaro 1954, konfesis, ke ne rezultis granda pozitiva efiko: "Kvankam Unesko neniam multe faris sekve de tiu rezolucio, por la esperanto-movado gxi estas gravega historia dokumento, per kiu ni persiste svingis tra la pasintaj tridek unu jaroj, ecx kiam la aliaj ne vere volis auxskulti nin". Woite plendas pri la konstanta malsxparo de energio kaj financaj rimedojde la e-movado pro neefika propagando kaj provoj prezenti esperanton al la ekstera mondo. Ke li pravas, oni povas konstati, objektive ekzamenante la "ludojn" de kelkaj el la gxisostaj aktivuloj sur la verda scenejo. Unu el la steluloj en tiu spektaklo estis Tibor Sekelj, kies foto aperadis sur multaj pagxoj de Esperanto okaze de intervjuoj kun diplomatoj - blankaj, nigraj kaj flavaj - en internaciaj kunvenoj, por la celo konvinki ilin pri la valoro de esperanto kaj peti ilian apogon. Nu, rolante kiel bone dresitaj profesiaj diplomatoj, cxiuj per ridetoj kaj manskuoj diris "jes" al Sekelj, kvankam ili vere pensis "ne". Gxuste pro tio ili estas diplomatoj! Kiel diris la sagxa d-ro Zamenhof, "ecx el sub la tero aperas la vero". Kelkajn monatojn post unu el la intervjuoj de Sekelj estis publikigita en la sama revuo (Esperanto, jul.-auxg.1987) artikolo de eks-diplomato el Auxstralio Ralph Harry, kiu admonas jene: "Ne suficxas persvadi diplomatojn pri valoro de esperanto. Oni antaux cxio devis konvinki la ministron kaj oficiston de la ministrejo". Oldigxintaj lingvoperfektuloj Same kiel aliaj sociologoj, kiuj esploris demografiajn aspektojn de la esperantistaro, Woite reliefigas la troagxigxon de la movado. Li mencias specife la "veteranan kulton", tiun tendencon al troa adorado de maljunaj membroj, kiu kontribuas al konservado kaj fortigado de la superpezo posedata de la pliagxularo. Ties parolemo kaj lingvokapableco estas altigita kaj la laboro inter junaj neesperantistoj malaltigita. Ili bone regas la lingvon, sed ne plu interesigxas pri praktikaj laborproblemoj, cxar ilia volo esti aktiva lamigxis. Ili, do, farigxas "konsumaj membroj", kiuj ne volas kaj ne povas efikece labori por esperanto. Woite emfazas, ke gxuste la celo lerni paroli la lingvon kaj flue regi gxin okazigas foruzon de energio. Tiamaniere esperanto-lernado farigxas memcelo, postulanta fortostrecxon, kiu estas subtrahenda de la laboro altiri neesperantistojn. La auxtoro opinias, ke trotaksado de lernado prosperigas la enkapsuligxon de la movado en gxiaj organizajxoj. Li prikomentas ankaux la fenomenon de mallonga restado en la movado post eklerno de la lingvo. (Oszkar Princz faris statistikon kaj trovis, ke tiu periodo estas averagxe sep jaroj!) Fine, Woite asertas, ke en la tuta mondo ekzistas malpli ol 100 esperantistoj, kiuj laboras multe kaj cxefe enla publiko, do ne por la esperantistoj, sed por esperanto. La diabla cirklo estas diabla cirko Surbaze de sia analizo de memceleco en la e-movado, Woite marteladas la punkton, ke temas pri sakostrato sen elirejo kaj, sekve, titolas sian libron "La diabla cirklo". Por la titolo de mia artikolo mi alivortumis gxin per la esprimo "La diabla cirko". Jes ja, karakterizas la e-movadon pluraj trajtoj de tutmonda cirko kun gxiaj klauxnoj, akrobatoj kaj nemankebla tendo de anomaliuloj. Cxirkaux la areno cxiuj bone amuzigxas, dancante la verdan valson - unu pasxon antauxen, du pasxojn retroen; du pasxojn antauxen, unu pasxon retroen - rondirante cirkle, cirke...cirke, cirkle... Bernard Golden ************************************************************************* FAKA APLIKADO ///////////// Alp-Adria internacia komputilrondo ================================== Kadre de la 6-a Konferenco de Alp-Adriaj esperantistoj, okazonta inter la 22-a kaj 25-a de aprilo en Triesto (Italio), ni proponas laborgrupon pri komputiloj, telematiko kaj terminologio al cxiuj interesigxantoj. Pliaj informoj cxe: Esperanto-Klubo Trieste, via Machiavelli 9, I-34132 Trieste, Italio. Tel. +39-40-946847. ************************************************************************* Unua e-terminaro sur CD-ROM? ============================ Kompaktaj diskoj (laux angla mallongigo CD) jam igxis la kutima ilo por registri muzikon. Iom post iom la sama teknologio estas ekuzata por registri amasajn donitajxojn, ekzemple enciklopediojn kaj vortarojn, konsulteblajn per komputilo. Tiujn oni nomas CD-ROM. En la printempo de 1994 estas planata la aperigo de CD-ROM-versio de la multlingva fervoja terminaro (kun i.a. esperanto), prizorgita de la Internacia Fervoja Unuigxo (UIC). Gxi havos diversajn sercxeblojn kaj estos ligebla al aliaj komputilaj programoj. Informoj: UIC, fakso +33-1-44492059. Komuniko de Roland Rotsaert, Belgio ************************************************************************* AIS - cxiam pli tutmonda agado ============================== La raportojn pri la agado de Akademio Internacia de la Sciencoj San Marino oni povas regule, 4-foje jare, legi en la revuo "GrKG/Humankybernetik", abonenda por cxiu universitata, firmaa kaj publika biblioteko. Nun mi skizos la planojn por 1994. Nova studsesio kun 12 kursoj el lingvopedagogio, klerigkibernetiko, interlingvistiko kaj gxenerala kibernetiko en Internacia Lingvo (ILo) kaj (paralele) en la germana okazos de la 26-a de marto gxis la 14-a de aprilo en Paderborn. Aligxis jam studentaj grupoj el Rumanio, Slovenio kaj Cxehio. Novan polan studsesion de AIS okazigos sub scienca respondeco de prof. Tyblewski la entrepreno "Monda Turismo" en Bydgoszcz 30.04 - 06.05. Poste sekvos "Intersekcia studsesio" en Krynica, kiun prof. Tyblewski gvidos flanke de la morfoscienca sekcio. La unua orientazia studsesio okazos lige al UK en Seulo, komence en Seulo, kaj poste en Japanio, en AIS-apogejo "Internacia Kultura Laborejo" proksime al Tokio. (La datojn kaj adresojn vd. en Eventoj 2/februaro). En 1994 okazos du SUS-oj, t.e. studsesioj, dum kiuj oni faras studfinajn ekzamenojn por adapte adopti aux akiri originalajn sciencajn gradojn. SUS 13 okazos inter 27.08 kaj 04.09 en San Marino; SUS 14 - en Sibiu (Rumanio) de la 26-a gxis la 30-a de septembro, kun turisma suplemento gxis la 3-a de oktobro. Menciindas, ke la paroprenontoj el reformeuxropaj landoj havos tre favorajn kurs-, ekzamen- kaj logxkotizojn. Plej probable inter SUS 13 kaj SUS 14 okazos "survoja" studsesio en Maribor (Slovenio). En Prago, kadre de la didaktika ekspozicio Edutech 94, 23 - 25.08 realigxos la 5-a Konferenco pri Kibernetika Pedagogio, unu el ties laborlingvoj estos ILo. AIS estas kunorganizanto de la konferenco (prof. Lansky). Retrorigardante sxajnas al mi, ke la plej granda evento en 1993 estis la lupreno de 2-etagxa domo en San Marino. Tiel ni ne nur ekhavis finfine la adreson (Via Piagge Superiore 48) kun propra telefon- kaj faksnumero (+378-990601), sed ankaux la eblon logxigi kunlaboremajn AIS-anojn kune kun siaj kunuloj (sed tio ne estas hotelo por sole alvenintaj fremduloj!). Akademia libroservo aperigis en 1993 tre favorpreze la lukse binditajn volumojn 6 - 8 de "Kybernetische Padagogik" kun subtitolo "Klerigkibernetiko" resp. (vol. 8) "Bildunginformatik". Unuaj kontaktoj al fakultatoj en Nitra (Slovakio) kaj Maribor (Slovenio) havigas perspektivon al la starigo de tieaj landaj asocioj kaj ecx filioj de AIS surbaze de subskribotaj interkonsentoj. Momente la plej grava tasko de AIS estas la pliefikigo de nia administrado kaj en financa sekurigo. Pro tio nun estas enkondukitaj dumvivaj kotizoj por la membroj. laux la "Jarfina Cirkulero" de la prez. de AISProf. Helmar Frank Adreso de Prezidanta Sekretariejo de AIS: D-33100 Paderborn, Kleinenberger Weg 16b, Germanio. Fakso: +49-5251-163533. ************************************************************************* Kio estas INTERNET? =================== Jen kelkaj klarigoj pri la dua plej grava elpenso por faligi la landlimojn. Dum komenco de 70-aj jaroj la sercxaddepartamento de la milita ministrejo en Usono decidis interkonekti kelkajn el la plej gravaj sercxadcentroj pere de komputila reto. Do naskigxis la reto ARPANET, kiu ebligis al siaj uzantoj ne nur intersxangxi komputilajn sliparojn, sed ankaux sendi de unu al la alia simplajn - ecx personajn - mesagxojn pere de elektronika posxtmekanismo. La sciencistoj pli kaj pli kutimigxis uzi tiun rimedon por kontakti siajn kolegojn. La reto kreskis pro sia sukceso kaj la militistoj forlasis la aferon al civiluloj. ARPANET igxis INTERNET, kiu nun interkonektas la universitatojn, la sercxadcentrojn kaj la plej grandajn kompaniojn en la tuta mondo (en cx. 100 landoj). Uzas gxin nun minimume 5 milionoj da homoj. Cxiu uzanto de la reto havas sian propran adreson kaj povas kontakti simple kaj efike iun ajn ie ajn en la mondo. Suficxas scii la adreson de sia korespondanto. Pere de tiuj individuaj mesagxoj kreigxis la novajxgrupoj. Se vi sendas mesagxon al iu novajxgrupo, via mesagxo estos ricevita de cxiuj abonantoj de la grupo. Kaj vi povas aboni iun ajn novajxgrupon, laux viaj deziroj kaj interesoj. La novajxgrupoj do traktas diversajn aferojn: precipe pri komputiloj kaj sciencoj, sed ankaux pri kulturoj, lingvoj, sxercoj, sekso ktp. Jen du ekzemploj de mesagxoj, kiujn mi jam legis en diversaj interesgrupoj. En la grupo pri transputeroj (ia speco de mikroprocesoro) studento el Auxstralio petis informojn pri ia transputero, kiun li tute ne sukcesis funkciigi. Fakte li estis tute strecxita, cxar li devis remeti raporton al sia instruisto. Respondo venis el Usono... de la inventisto mem de tiu transputero, kiu do povis helpi lin pli bone ol iu ajn. En la grupo pri randomadoj oni multe babilis pri "kiel sekigi vestojn dum tendaro en vintro?". Iu proponis solvon: temis pri meto de la vestoj en negxon dum la tuta nokto. Iu respondis skribinte: "Bone funkcias, mi provis cxi-nokte!". Tiu respondo mirigis min, cxar fakte ni estis en somermezo. Sed kiam mi scivole pli bone rigardis la adreson de la ekspedinto, mi tuj komprenis: tiu ulo logxis en Alasko! Tiu reto povas esti utila en nia cxiutaga vivo. Ekzemple mi iam acxetis kompaktodiskon de rokgrupo "Led Zeppelin". Sed bedauxrinde en la libreto ne estis tekstoj de la kantoj. Do mi tuj konektigxis al INTERNET kaj petis informojn de Archie, la datumbazo de la reto. Archie donis al mi adreson de komputilo en Usono (pub/lyrics/ffiles cxe net-1.iastate.edu), en kiu trovigxas la tekstoj de la kantoj de mia preferata grupo. Kaj kio pri esperanto? Vi nun komprenas, ke ekzistas similecoj inter INTERNET kaj esperanto. En ambaux kazoj la landlimoj ne ekzistas kaj cxiuj uzantoj havas la samajn rajtojn. Do, eble, tio klarigas la sukceson de la esperanto-grupo sur tiu reto. Cxar en tiu grupo legigxas multaj mesagxoj pri diversaj kaj vere interesaj aferoj. Ankaux okazas dunivelaj kursoj. Jes vere, tiu reto indas, speciale por esperantistoj. Tony (tony@forigu.altern.com) el "JEFO-informas", 1/'94 ************************************************************************* ARANGxOJ //////// Euxropo-Azio '94 ================ La unuan fojon internacia e-renkontigxo okazos cxe la plej profunda lago de la mondo Bajkalo, proksime de Irkutsk, en surborda ripozejo. Gxi estas la kvara Euxropo-Azio, okazonta inter la 15-a kaj 21-a de julio. Tie oni seminarios, ripozos, vizitos muzeojn kaj promenos per sxipo; eblos piedmargxi en belega cxelaga montaro. Euxropajn esperantistojn oni povos anticipe renkonti en Moskvo, Peterburgo aux Bresto; aziajn - en Irkutsk, Habarovsk aux Vladivostok. Dezirantoj partopreni en la 79-a UK (Seulo) povos veni al gxi tuj post la fino de Euxropo-Azio'94 per aviadilo el Habarovsk, atingebla de Irkutsk fervoje. La partoprenkotizo (inkluzivanta cxiujn servojn) - 280 NLG; trajna vojagxo Moskvo-Irkutsk - 300 NLG (la samo kun halto en Jekaterinburg - 400 NLG); Irkutsk-Habarovsk - 200 NLG. Pliaj informoj kaj aligxiloj cxe: P.k. 67, RUS-620077 Jekaterinburg-77, Rusio. Fakso: +7-3432-518647 Esperanto 224501. Elektronika posxto: vak@forigu.ntmk.e-burg.su. ************************************************************************* 20-a Internacia Semajno de Esperanto en Sete ============================================ Pro la pasintjaraj sukcesoj, cxi-somere estos organizata internacia semajno, kiu okazos de la 3-a gxis la 10-a de septembro 1994 cxe mediteranea bordo, en havenurbo Sete, 30 km de Montpellier, en bela parko apud la maro. Estas proponata lerni aux perfektigi la scipovon de esperanto en diversnivelaj kursoj. Nepros vere internacia etoso, diversaj plezuroj. Tre modesta restadkosto, la restadejo tauxgas por rulsegxuloj; eblos tendumi apude. Aligxoj kaj informoj cxe: Centre Culturel Esperanto de Montpellier, 5 Rue du Docteur Roux, F-34000 Montpellier, Francio; Tel. +33-67-541543. ************************************************************************* Internacia renkontigxo en Odeso =============================== 30.08 - 06.09.1994 okazos Unua Internacia E-Renkontigxo, dedicxita al 200-jara jubileo de la urbo Odeso - lulilo de esperanto en Ukrainio. En la programo busaj kaj piedaj ekskursoj al esperantaj lokoj, muzeoj kaj aliaj vidindajxoj, vizito al teatroj, partopreno en la tuturba karnavalo. Logxado kaj nutrado en la urbaj hoteloj kaj pensionoj. Aligxkotizo - de 10 gxis 30 USD; plena partoprenkotizo - de 80 gxis 270 USD depende de la lando. Detaloj cxe: Tamara Popova, str. Jakir 51-76, UKR-270072 Odeso, Ukrainio. Tel. +7-0482-692694. ************************************************************************* En Turku somere =============== Esperantistoj de la finna urbo Turku okazigas 6 - 10.06.1994 kursojn por komencantoj kaj progresantoj, kiujn gvidos la redaktoro de la Pola Radio Andrzej Pettyn. En auxgusto (de la 1-a gxis la 6-a) en Turku okazos granda ekstermovada kultura arangxo: Nordia Forumo kun la temo: Vivo kaj laboro de virinoj - gxojo kaj libereco", kiu atendas 10.000 partoprenantojn. Finnlandaj esperantistoj partoprenos kun prelego, ekspozicioj kaj bazaro. Oni invitas cxiulandajn esperantistojn. Pli detalajn informojn petu cxe: E-societo de Turku, Tiina Oittinen, Puutarhakatu 26 A 11, FIN-20100 Turku, Finnlando. ************************************************************************* Berlina Arbara Renkontigxo ========================== Berlina Arbara Renkontigxo okazos en la arbaro "Bad Munder" cxe Hanovro 18.04 - 27.04.1994. Kotizo, pagenda surloke - 15 DEM tage (inkluzivas cxion), rabato eblas. Aligxo senforma. Pliaj informoj cxe: Michael Peters, Steglitzer Damm 32, D-12169 Berlin. Tel. kaj fakso: +49-30-7969740. ************************************************************************* Surmonta dimancxo ================= La 19-an de junio sur la monto Cxantoria cxe la limo inter Cxehio kaj Polio okazos tradicia internacia renkontigxo. Informoj cxe: Skr. poczt. 21, PL-44101 Gliwice, Polio. ************************************************************************* La Kvinpetalo ============= En La Kvinpetalo, internacia stagxejo de Kooperativo de Literatura Foiro, estas planataj la sekvaj arangoj por komenco de 1994: 01 - 05.03 - praktikado de la lingvo sub gvido de S. Bourot kaj G. Lagrange. 17 - 23.04 - kurso pri bonfarta vivo per simplaj rimedoj sub gvido de Nicole Pairoux (Nikolin'). 25 - 30.04 - inico al botaniko (teorio kaj praktiko) sub gvido de Alain Favre. 03 - 07.05 - tradukstagxo sub gvido de Georges Lagrange. 21 - 25.05 - ripozo por piedirantoj: proksimume po 10 km tage. Detalajn informojn petu cxe: Suzanne Bourot, route de Civaux, F-86410 Bouress, Francio. Tel. +33-49-428074. ************************************************************************* PSI 10-jara! ============ La Printempa Semajno Internacia (PSI) de Germana Esperanto-Asocio festos sian 10-jaran jubileon en la urbo Junkeroto (apud la landlimo de Belgio kaj Luksemburgio) de la 1-a gxis la 9-a de aprilo 1994. PSI estas arangxo por familioj, sed ne nur - ankaux unuopuloj estas bonvenaj. Gxi estas arangxo por turismemuloj, sed oni ankaux prelegas, diskutas, lernas, ludas, okupigxas pri manlaboroj. Pliajn informojn kaj aligxilojn petu cxe: PSI, Wolfgang Bohr, Johannes-Kirschweg Str. 11, D-53474 Bad Neuenahr-Ahrweiler, Germanio. Tel. +49-02641-4885. Fakso :+49-02641-4014. ************************************************************************* NEJ - Paska Renkontigxo 1994. ============================= La tradicia Paska Renkontigxo de NEJ (Nederlanda Esperanto-Junularo) okazos cxi-jare en Lemele, vilagxo situanta en orienta Nederlando. Gxi okazos de la 1-a gxis la 4-a de aprilo 1994. La temo, kiun ni praktikos, estos Travivi la vivon. Kadre de la temo oni pridiskutos la problemon de veraj bezonatajxoj de la vivo, kaj provos respondi gravan tiurilatan demandon: Kion vi vere volas kunporti al nelogxata insulo? Kotizo de 95 gxis 115 NLG (depende de la dato de la pago). Informigxu cxe: Sandra van de Hoef, Spirkejpad 89, NL-7415 AT Deventer, Nederlando ************************************************************************* 18-a IJF ======== Internacia Junulara Festivalo de la Itala Esperantista Junularo okazos en montara restadejo de Pracatinat (7 km de Fenestrelle, provinco de Torino) de 30.03 gxis 05.04. 1994. La temo de diskutoj estos "Narkotajxoj en la 90-aj jaroj", kaj la nocion "narkotajxoj" oni traktos en la plej vasta senco (rimedo por sklavigi la homon, igi lin dependa), do temas ankaux pri reklamo, politiko, religio, sporto... La kotizo (depende de la agxo kaj aligxdato) 165.000 - 290.000 italaj liroj, nepre antauxpagenda por homoj el transpagipovaj landoj. Petu aligxilojn kaj pluajn informojn cxe: Matilda Molino, via Ventimiglia 204, I-10126 Torino, Italio. Fakso: +39-11-54531. ************************************************************************* 72-a Germana Esperanto-Kongreso =============================== La 20-a - 23-a de majo 1994 en Kiel (cxe la Balta Maro). Pro miskompreno estis malpli da lokoj, ol planite cxe la hoteloj. Pro tio ni petas la homojn, kiuj intencas partopreni la kongreson, Mendi Mendi plej rapide cxambrojn cxe la anoncitaj hoteloj (Berliner Hof - 0431-66340; Schweriner Hof - 0431-61416 kaj Duvelsbeck - 04331-81021). Se tie ne plu estas loko, bv. Turni sin al Turist Information, D-24103 Kiel, tel. 0431-679100. Kongresanoj, ne parolantaj germane kontaktu Christian Darbellay, Kaiser str.43, D-24143 Kiel. Tel. +49-431-735016 ************************************************************************* MOVADO ////// Alternativo al armea servo ========================== La Universitata Esperantista Asocio "Roseta Sxtono" en Murcio, Hispanio, kune kun grupo de kvin sociaj kunlaborantoj (junuloj, kiuj faras socian dejxoron alternative al la armea servo), disponigitaj de la Hispana Justica Ministerio, estas realigantaj la sekvantajn agadojn: radia programo, dedicxita al la disvastigo de la esperantaj kulturo kaj muziko; kunlaborado kun loka kino-klubo; sendo de leteroj al Amnestio Internacia; koresponda esperanto-kurso, kunlaborado kun la Murcia universitato por realigi studadon de postlicenciatoj de la Ekonomia Fakultato en Lodz (Polio). Por profiti tiujn cxi lastajn stipendiojn, oni devas nepre paroli esperanton. Okazas demarsxoj por atingi fratigxon de Murcio kun la litova urbo Kauxnas: tiu cxi projekto havas apogon de litovaj parlamentanoj. Estas antauxviditaj ankaux aliaj agoj, kiel kurso de la kastilia lingvo por enmigrintaj magrebanoj, kaj kurso de esperanto en katolika komunumo. La Asocio estas malfermita al internaciaj kontaktoj kun aliaj e-asocioj: Asoc. Universitaria Esperantista "Piedra de Rosetta", C/Sta Teresa 10, bajo A, E-300005 Murcia, Hispanio. el "Heroldo", 3/1994 ************************************************************************* La Internacia Esperanto-Muzeo ============================= (dauxrigo; komenco en la n-ro 0048) La rekonstruo ------------- 1945. La antauxmilitaj ejoj de IEM servis nun kiel restejo de la sovetiaj garnizonoj kaj ne plu estis disponeblaj. La materialo senorde kusxis en kelo. La situacio certe estis pli malfavora ol en 1927. Sed denove Hugo Steiner trovis potencan subtenanton inter la politikistoj: la fama auxstria kanceliero Leopold Figl, pri kiu rondiris la onidiro, ke li venkis tutan sovetian delegacion en vodko-drinkado, disponigis al IEM kvin salonojn, denove en Hofburg. Cxu bonsxanco? Nu, jes kaj ne. Evidentigxis, ke ili antauxtempe estis restejo de hungaraj trupoj, kiuj kaosigis ilin kaj postlasis gravajn detruojn. La tuj komencigxintaj renovigaj laboroj dauxris gxis la komenco de 1947. Tiam oni povis transporti la milojn de libroj en ilian novan hejmon kaj per pena, longdauxra laboro denove ordigi ilin. 1958. IEM ricevis sian unuan plan-postenon. Tio signifas, ke ekde tiam unu oficisto de IEM estas plene pagita de la sxtato. 1966. IEM ricevis duan plan-postenon. Kaj per tiu pasxo IEM atingis sian nunan staton. Parto 2. IEM - funkcio kaj perspektivoj La rolo de naciaj bibliotekoj Preskaux cxiu etna lingvo-komunumo havas siajn bibliotekojn, kie kolektigxas cxio, aperinta en la koncerna lingvo. Tiajn instituciojn oni nomas naciaj bibliotekoj - kaj ili fakte plenumas gravegan rolon. Ili formas kvazaux la komunan memoron de la unuopaj nacioj kaj estas instrumentoj por socia, kultura kaj scienca progresoj. Tion konscias la registaroj, respektive etnoj, investante gigantajn monsumojn por la kreo kaj vivtenado de tiaj bibliotekoj. La esperanto-parola komunumo pro sia diasporeco ecx en pli alta grado bezonas tian stokejon kaj spiritan trezorejon, kiu savu nian kulturan heredajxon. Esperanto ne havas "nacian bibliotekon", sed gxi posedas la Internacian Esperanto-Muzeon en Vieno, kiu estas la plej granda funkcianta esperanto-biblioteko en la mondo. Multaj homoj utiligas gxiajn servojn, konsultante la vere unikan materialon. Tiel IEM farigxis la centro por esplor-laboroj, kiuj rezultigis jam plurajn doktorigajn tezojn, esperantologiajn kaj interlingvistikajn verkojn. Fakte, sur multaj esplorterenoj serioza interlingvisto ne povas verki sen la servoj de IEM. Funkcianta biblioteko --------------------- Ofte jam spertigxis la jeno: privatulo kolekte ekagas, fondas bibliotekon, kunigas kelkajn milojn da libroj - tiel kreante kernon de valora kultura instrumento. Sed post la morto de la iniciatinto plejofte estas neniu, kiu povus pluflegi la heredajxon. Gxi aux dissplitigxas aux farigxas posedajxo de esperanto-asocioj, kiuj havas nek la monon, nek la laborfortojn por garantii konvenan kreskon, katalogadon, disponigon, utiligon kaj konservadon de la materialo. Ankaux la spaca problemo ofte nesolveblas. Viva, funkcianta biblioteko devas dauxre plenumi jenajn taskojn: - 1. konstante pliampleksigi la kolektendan materialon, - 2. katalogi gxin lauxalfabete kaj lauxteme, - 3. konvene stoki kaj protekti gxin kontraux perdoj, - 4. disponigi gxin al interesata publiko, - 5. respondi dokumentadajn informpetojn, - 6. malhelpi pereon de kaduka materialo per konservado, - 7. fari esploran kaj publikigan laboron. Kaj cxiujn cxi taskojn IEM granddimensie plenumas. (dauxrigota) ************************************************************************* Kuba movado en 1993 =================== La jaro '93 estis suficxe grava kaj sukcesa por la kubaj esperantistoj! Spite al cxiuj konataj malfacilajxoj enlande, kiuj neeviteble influis la cxiutagan vivon, Kuba Esperanto-Asocio dauxre kaj sencxese laboris kaj tiusence estis ege grava la solidareco de samideanoj en diversaj mondpartoj. Inter la plej elstaraj okazintajxoj ni devas mencii la estigxon de la grupo KUUK (kubanoj en UK) en Britio, kies cxefaj inspiro kaj motoro estis Ana Montesinos de Goniz kaj Ann Johnson. Ili sukcesis altiri atenton de multaj sindonemaj samideanoj en Euxropo, kio rezultis partoprenon de kubanoj en internaciaj eventoj, nome la UK en Valencio kaj ILEI-konferenco samlande. Aliflanke, du el ili, Julian Hernandez la prezidanto, kaj Alexis Otero, estrarano pri edukado, partoprenis renkontigxojn kun e-kluboj en Britio danke al KUUK, dum Jose Luis Montes de Oca partoprenis la konferencon de ILEI. Du kromaj estraranoj, Alberto Fernandez-Calienes kaj Orlando Raola, estis invititaj cxeesti aliajn eventojn en Francio kaj Brazilio respektive. Do, la internacia reprezentigxo de KEA estis eksterordinara kompare al antauxaj jaroj. el "La Noktuo", 1/1994 ************************************************************************* Korekto ======= En la artikolo pri SEL (1/januaro 1994) estis erare indikita, ke la gazeto "La skolta mondo" estas presata en Polio. Fakte, estis nur neefektivigxinta plano pri tio; la numero 4/'93 estis presita en Anglio, la sekvaj estas presotaj en Finnlando. ************************************************************************* Ekspozicio de e-literaturo en Murmansk ====================================== Gxis nun informoj pri esperanto kaj niaj arangxoj aperadis en gazetaro, radio kaj televido de nia ekstreme norda urbo nur fojfoje. Sed ni trovis manieron por dauxre informi almenaux la legantojn de la scienca biblioteko, kiun konas cxiuj esperantistoj, pri la lingvo internacia: la ekspozicio. Ni kolektis lernolibrojn, vortarojn, beletron, e-revuojn ktp. de niaj geklubanoj kaj okazis, ke dum 5 jaroj ni sukcesis akiri suficxan kvanton de literaturo por gxin arangxi. La ekspozicio funkcias en la fako de fremdlingva literaturo ekde novembro 1993. Pri gxi informis kaj la gazetoj, kaj la lokaj radio kaj televido. Organizo de simila ekspozicio estas preparita en junulara biblioteko. Jam venis unuaj pozitivaj rezultoj. Aleksas Masiukas, Rusio ************************************************************************* La gajnintoj de la Valencia konkurso ==================================== En la Kongresa numero de "Heroldo" estis anoncita komuna konkurso, proponita de A. Pettyn kaj organizita de LKK kaj "Heroldo", pri impresoj koncerne la UK-on en Valencio. Alvenis entute 25 konkursajxoj, kiuj substrekis cxiaspecajn travivajxojn en la kongresurbo: la abundo kaj la alta nivelo de la programoj trafis cxiujn. La konkursintoj ricevis premie kongresan vid-bendon, preparitan de LKK. Krome, "Heroldo de Esperanto" asignis senpagan abonon por 1994 al kvar personoj. el "Heroldo", 2/1994 ************************************************************************* Esperanto en PC Week ==================== En konata komputista usona gazeto PC Week de 27-a de septembro 1993 aperis kolumno kun la titolo "NT: The Esperanto of tomorrow?" La auxtoro, s-ro Aaron Goldberg, komparas esperanton al ebla sukceso de Microsoft Windows NT. En la kolumno li bedauxras, ke Esperanto ne estis vaste uzata, kaj asertas ke gxi estis malsukceso. Tio provokis reagojn de kelkaj membroj de ELNA kaj redakcio de KompRo, kiuj sendis leterojn al PC Week, konstatante faktojn pri la uzado de esperanto en komputiko, kiujn s-ro Golding evidente ne konas. La rikolto de tiuj protestoj, tri leteroj sub la komuna titolo "Esperanto retenas lojalan uzantaron", aperis en la numero de la 1-a de novembro 1993. Utilas skribi al fakaj gazetoj, kiam esperanto estas menciita. Do, atente legu viajn fakajn gazetojn - kaj reagu! el KompRo, 1/'94 ************************************************************************* ILEI //// La plurlanda propedeuxtika eksperimento startis =============================================== La planita propedeuxtika eksperimenta instruado de esperanto al 5- klasanoj de elementaj lernejoj en Slovenio kaj gxiaj najbaroj startis. Komencigxis la kursoj en februaro 1994 en elementaj lernejoj en Zagrebo Kroatio) kaj en Maribor (Slovenio) kun cxie po 15 lernantoj. Ambaux kursoj finigxos post 70-hora instruado en junio. En aprilo kaj junio oni testos la kursanojn pri la scio de la angla lingvo kune kun du samkvalitaj lernantogrupoj, kiuj ne lernas esperanton por havi komparajn rezultojn. La sciencan traktadon kaj kontrolon plenumas aparta profesora teamo cxe la Pedagogia fakultato de Maribor, kies membroj cxeestas cxiun testadon. La gelernantoj ankaux reciproke vizitos sin kaj praktikos vive la scion. Aliaj planitaj lernejoj komencos la samon en auxtuno 1994. En Auxstrio la adekvata lernejo (Hauptschule 2) en Deutschlandsberg jam enplanigis la aferon por auxtuno kaj en italio kaj Hungario oni ankoraux traktas kun lernejoj en Triesto kaj Zalaegerszeg. Povas aligxi ankaux lernejoj ne cxi tie menciitaj laux la propra iniciato: nur se temas pri 5-klasanoj (10 - 11-jaraj) kaj ke ilia nombro ne estu malpli ol 10 kaj ne pli ol 15. Tiukaze skribu al INTER-KULTURO, Kocxevarjeva 12, SLO-62000 Maribor, Slovenio. Zlatko Tisxljar ************************************************************************* 100 jaroj post naskigxo de Rakusxa ================================== Rudolf Rakusxa (1893 - 1970) estis elstara pedagogo, fakulo pri stenografio kaj masxinskribado, kies nomon portas stenografia societo kaj placo en Maribor, kaj la plej elstara slovena esperantisto. Rakusxa esperantistigxis en 1922, kaj de tiam multe okupigxis amatore pri antauxenigo de esperanto kiel lingvo, kiel movado kaj kontribuis al e- instruado. Jam en 1926 li estis prezidanto de la 3-a jugoslavia e-kongreso, kaj elektita kiel vicprezidanto de Jugoslavia Esperanto-Ligo. Ekde 1935 li estis membro de Akademio de Esperanto, kaj samjare - direktoro de la Slovena Esperanto-Instituto. Li fruktodone okupigxis ankaux pri tradukado al esperanto. La plej signifaj liaj verkoj estis la lernolibroj de esperanto, kaj Metodiko por instrui esperanton, kiu jam aperis en du eldonoj (1957, 1970). Gxi estas gxis nun la plej kompleta esperanta instru-metodiko kaj unu el la plej acxetataj fakaj libroj cxe UEA. laux Zlatko Tisxljar, Slovenio ************************************************************************* OPINIOJ /////// Pri membrokampanjoj =================== Reage al interesa artikolo de O. Princz (Eventoj, 2/januaro-'94), mi volas diri jenon. Cxiu kampanjo estas io, kion en la gvidad-sciencoj oni nomas "ag-ciklo". Agciklon oni kutime priskribas kiel konsistantan el dek fazoj. Por ke la agado sukcesu, necesas trairi cxiujn dek fazojn, plenumante cxiujn specifajn postulojn de cxiu unuopa fazo. Jen la dek fazoj: - 1. pusxmotivo; - 2. analizo de ebloj; - 3. difino de celo reala; - 4. difino de rimedoj; - 5. difino de metodoj; - 6. elekto de realigantoj (kaj kunordigantoj); - 7. kalendaro de ag-pasxoj, plano de plenumo; - 8. kontrolo (retro-informo), ev. korekto en plenumpasxoj; - 9. pritakso, analizo de rezultoj; - 10. raporto, konkludoj. Nun ni analizu, cxu niaj agadkampanjoj vere estis kompletaj aux nur estis projekcio de deziroj (deziroj kaj planoj ne estas sama afero), instigitaj per la forto de la pusxmotivo. Ja estas bele havi pli da membroj, sed cxu eblas, kaj se jes, kiel? Kiu faru tion, per kiuj rimedoj, metodoj kaj homopotencialoj? (Bv. noti, ke ne suficxas havi homojn, necesas ankaux gxusta distribuo de la kapabloj.) Laux mi, la problema demando ne estas "kial indas lerni espernaton?", sed "kiel prezenti tiujn motivojn invite kaj konvinke por la eksteruloj". Tamen necesas katalogi ankaux tiujn argumentojn, kaj ne lasi, ke cxiu nova varbemulo dekomence malkovradu ilin. Alia eco de "agciklo", kaj kondicxo de agsukceso, estas la ritmo, t.e. postulo, ke la agado ne cxesu aux ne tro malintensigxu. Do, oni ne povas respondi, cxu niaj kampanjoj estas realbazaj, antaux ol unufoje oni faros ilin "gxustmaniere". Nikola Rasxicx, Nederlando ************************************************************************* Argumento por majusklo ====================== Kiam mi ekstudis la lingvon, mia instruisto klarigis, ke la nomo "Esperanto" devenas de la radiko "esper-". Do, efektive, "esperanto" signifas: "iu, kiu estas esperanta". Tial por eviti eblan miskomprenon, oni uzu majusklon, kiam temas pri la lingvo. Laux tiu instruo "esperantaro" ktp. rilatas al la ideo de "espero", dum "Esperantisto" ks. temas pri la lingvo mem. Albert H. Lindsay, Anglio ************************************************************************* LIBROJ ////// Legmaterialo por progresantoj ============================= Kurs- kaj klubgvidantoj ne cxiam povas proponi iun tauxgan libron por legigi novajn esperantistojn, montri diversajn bonstilajn specimenojn de esperanta literaturo. La Fundamenta Krestomatio tro malnovigxis, la Nova Esperanta Krestomatio ne por cxiuj atingeblas. Tamen oni povas uzi "Esperanto-krestomation por studentoj de filologiscienca fakultato", kiun kompilis d-ro Atilla Salga kaj eldonis Universitato Lajos Kossuth en la hungara urbo Debrecen (kie oni regule instruas esperanton al la studentoj!). En la 208-pagxa libro estas represoj de klasikaj kaj modernaj e-auxtoroj (J. Baghy, E. Lapenna, G. Mihalkov, S. Stimec...), historiaj, arkeologiaj, kultturologiaj eseoj, cxerpitaj el diversaj esperantaj gazetoj, originalaj kaj tradukitaj versajxoj, fabloj... Komplikaj por progresantoj tekstoj, trosxargxitaj de neologismoj, forestas. Onin ne timigu, ke la libro estas dedicxita por studentoj-filologoj - ja ankaux tiujn studentojn, same kiel ajnajn esperantistojn, oni ligas al la lingvo per bona literaturo! Por akiri la libron turnu vin al: Tibor Papp, Trombitas u. 12, H-4031 Debrecen, Hungario. ************************************************************************* HUNGARA ANGULO ////////////// Junulara Esperanto-Renkontigxo (JER-94) okazos 07-10.04.1994 en Dobronte. Informas: HEJ, Csizmadia Eva, 8456 Noszlop, Beke u.10. Fisxkurso --------- Superintensa e-kurso okazos inter la 4-a kaj 9-a de aprilo en Kecskemet. Kotizo (inkluzive logxadon kaj mangxadon) 7123 Ft. Junuloj, pensiuloj, senlaboruloj, studentoj havas rabaton 1000 Ft. Interesigxantojn bv. direkti al Rados Peter, 1031 Bp. Varsa u. 8, I/3. Tel.: 1607819. Estu aktoro ----------- Dum la Euxropa E-Festivalo (09 - 15.07.1994) estos prezentataj unuaktaj teatrajxoj. Organizantoj sercxas rolantojn por la prezentado. Kontaktu HEA (1368 Bp. Pf. 193, tel. 2680306) Diskuto pri rauxmismo --------------------- En kadro de arangxoj de la Esperanta PEN-Centro la 21-an de marto (lundo) je la 18.30 en Esperejo okazos prelego "Rauxmismo: la sorto kaj vojoj" de Nikolao Gudskov, kunpreleganto-oponanto Judita Schiller. Ni sincere dankas ----------------- cxiujn kontribuantojn al la Abonhelpa Fonduso de Eventoj! - Toth Lajos, Baj, 1000 Ft - Nagy Katalin, Bp. 1000 Ft - Nagy Agnes, Bp. 1000 Ft - dr. Mathe Arpad, 12.000 Ft - Lukacs Gusztav, Miskolc, 5000 Ft - Selectrade Kft, Bp, 10.000 Ft - Fondajxo TALENTO, Budaors, 2000 Ft. - Oravecz Laszlo, Bp. 2000 Ft. - Margaret Godfrey - 25 gld. - Maire Mullarney, Irlando - 20 USD - Stella de Weerd, Belgio, 59 gld. - Brian Moon, Luksemburgio, 65 gld. - Christian Darbellay, Germanio, 42 DEM. - Andre Grossmann, Francio - 27 gld. - Judit Csek, Dujv, H. - 1250 Ft - Magdolna Nadas, Bp. - 1500 Ft - Kanyaro Karoly, Bp. 1000 Ft. - Istvan Sutka, Kelebia, 2000 Ft - L. Tonacs & I.Marton, Kkflhaza, 1000 Ft. - Suranyine Katalin, Baracska, 1000 Ft. Al la hungaraj pagoxj --------------------- - Abraham Miklos, Bp. 250 Ft. - Kiss Gyozo, Tata, 100 Ft - Eva Gabor, Bp. - 200 Ft - Heringer Jozsefne, Bp. 200 Ft. - Szalay Jeno, Bp. 500 Ft. - Csirmaz Livia, Eger, 100 Ft. - Kiss Jozsef, Gyongyos, 200 Ft. - Rozsahegyi Vilmos, Pecs, 300 Ft. - Partay Denes, Kaposvar, 50 Ft. - Seres Nora, Oroshaza, 350 Ft. - Hrabanek Andrasne, Szob, 300 Ft - Kiss Jozsef, Tata, 200 Ft - Harsanyi Katalin, 200 Ft - Karolyi Janos, Kerepestarcsa, 60 Ft - Fuzes Istvan, Kecskemet, 100 Ft - Bode Anna, Tapolca, 100 Ft. La listo ne estas plena, dauxrigo en sekvaj numeroj de Eventoj. ************************************************************************* LA LEGANTO ////////// Cxu JEFO devas finance subteni UFE aux la malo? =============================================== Tiu titolo eble memorigas al vi pasintan artikolon de Rene Troille (el Franca Esperantisto, nov.'93, represita en Eventoj, 2/januaro '94). JEFO ne povas muti konsiderinte asertojn de la prezidantino de UFE. Ni ja scias, ke JEFO estas la junulara sekcio de UFE. Tio ebligas disponigi parton de la sidejo al gejunuloj por ties kunvenoj. Avantagxoj ne plias. Cxu vere temas pri avantagxo, kiam JEFO devas lasi en UFE-kaso 40% (pasintan jaron ecx pli) de siaj propraj kotizoj por tio? Cxu ni devas kompense plialtigi niajn kotizojn ecx se tiuj pagatas de studentoj kaj infanoj? Ja principe malplacxas al ni, ke junulara asocio financu nejunularan, sed JEFO-estraranoj finfine konsentis pri principo de repago al UFE je fiksa sumo por du sabatoj kiam ni dejxoras sideje. Certe UFE- membroj havu opinion. Cxi-tema referendumo eble utilus por sennodigi tiun tiklegan punkton. JEFO esperadas (kaj eme esperantas!). Same kiel pri telefonlinio. Ni rimarkigas, ke UFE-estraro, onidire tutbonvola (fakte ilidire) promesis iam instali tion por JEFO (kiu ne rajtas uzi telefonon de UFE) senprokraste... antaux unu jaro! Alia ekzemplo: JEFO proponis (kun entuziasmo) helpi UFE por Expolangues '93. Junulara kontribuo konstatis kaj estis taksata kiel efika de esperantistoj vizitintaj la budon. Sed de pli ol unu jaro UFE-estraro neniam redonis la adresojn, kiujn ni fide (mi diru: naive) pruntedonis al ili tuj post la ekspozicio. JEFO esperadas. Cxu ne jam dum la renaskigxo de JEFO UFE-estraro atendis pli ol unu jaron por komuniki al ni la adresojn de siaj plej junaj membroj? Ekzemploj bedauxrinde multas por miri pri la konduto de UFE-estraro, kaj rilate ne nur al JEFO... Sed tie ni finu cxi liston por iomete regxustigi la misasertojn de Rene Troille. Unue, Minitel' neniel disponigitas de UFE al JEFO, dank' al mono de UFE-membroj! UFE pagas sumon al France-Telecom nur por posedi la ekskluzivecon de la kodo "3615 ESPERANTO". Tiu enirkodo estas por publiko, sed JEFO-anoj kaj aliaj minitelemuloj eniras per alia malpli multekosta kodo, kiun ili jam uzis antaux ol UFE gluis sian etikedon sur tiun servilon. Ni ankaux memorigu, ke la tradukojn en esperanton de la tuta sistemo faris JEFO-estrarano, kaj ke la konstantan informplenigon (listo de eventoj, kontaktebloj en Francio, ktp.) prizorgadas alia JEFO-estrarano. Tamen indas gratuli UFE-estraranojn por la posedo de la menciita kodo (ecx se bedauxrinde ni ne ofte sxancas ilin renkonti ene), des pli ke UFE estas versxajne la plej trafa asocio por instigi esperantistojn el cxiuj departamentoj aligxi en la telefonlibro al "ESPERANTO". Cxar tiu operacioestas tute senpaga, JEFO-anoj delonge gxin plenumis. Konklude, malgraux tiu bedauxrinda emo de kelkaj UFE-estraranoj, JEFO deziras danki la multnombrajn membrojn de UFE kiuj subtenas nin, kaj estante JEFO-patronoj, kaj per kuragxigaj mesagxoj, tiuj kiuj komprenis, ke ni tute ne malamas la maljunularon, sed nur tiujn, kiuj fitaksas nin. Ni ne deziras finon de UFE, sed prefereble ties renaskigxon. Cxefe morton de UFE ni ne volas, denove, kiel jam okazis antaux kelkaj jaroj. La tiama UFE-estraro estis la sama, kiel tiu kiu hodiaux strangole postulas monon de ni. La fama "natura" transigxo de pli-ol-30-jaragxaj JEFO-aktivuloj al UFE ne estas tiom natura (ne facile tuj farigxi premanta mano jxus estinta premata kolo...). Sorbigxi unu post la alia en tiu strukturo ne estas solvo. Cxu ne estus pli trafe, ke UFE-estraro mem rekonsideru siajn proprajn poziciojn kaj agadon? Bruno Flochon, JEFO-komitatano ************************************************************************* Respondo al Werner Bormann ========================== Mi konfesas, ke mi emocie lacigxis dauxre korekti la oftajn malverajxojn pri mia edzo, Ivo Lapenna, kiujn oni de tempo al tempo povas legi ekz. en "Eventoj" (2/januaro-'94) kaj en aliaj gazetoj. Mi sugestas al la legantoj mem studi lian dokumentan verkon "Hamburgo en Retrospektivo". Ankaux gxenas min legi pri "konfliktoj", pri "malamikoj/amikoj". Mia edzo estis serioze laboranta sciencisto, kiu ne miksis eblajn personajn simpatiojn/antipatiojn en sian laboron. Por li la esperanto-agado kaj la principoj, laux kiuj li gvidis la movadon, estis tiel gravegaj, ke personaj sentoj neniam influis liajn decidojn. Mi ne miras, ke d-ro W. Bormann skribas: "...rerakontas fabelon" (legu "mensogon"), cxar lia nomo estas menciita sep fojojn en "Hamburgo en Retrospektivo". <...> <...>Oni povas skribi kion ajn oni volas, sed la faktajn pruvojn mi posedas en la arkivo de mia edzo, cxar cxiuj dokumentoj kaj leteroj estas cxe mi, kaj iam cxio eniros la nacian arkivon en Kopenhago. Kiel la cxefo de tiu arkivo diris: "Prof. d-ro Ivo Lapenna ja estas mondkonata sciencisto, kaj liaj verkaro kaj materialoj estas parto de la monda, historia kulturo. Estas honoro por mi konservi cxion de li". Iam serioza esperanto-historiisto studos la tutan materialon kaj verkos pli sxokan ol la libro kontraux d-ro L. L. Zamenhof. S-ino Birthe Lapenna Rim.: Eventoj, estante sendependa de iu ajn nacia aux internacia e-organizo, aperigis sur siaj pagxoj opiniojn de ambaux flankoj. Nia redakcio egale estimas meritojn de esperantistoj, se ili servas al la progresigo de nia afero. Sed ni ne donas lokon por esprimoj, ofendantaj alian personon, kaj opinias ne tre utile uzi en polemiko esprimojn kiel "pucxo" ks, cxar tio pli jugxas pri akuzantoj, ol pri akuzatoj. Ni tamen konsentu kun s-ino Birthe Lapenna, ke veran prijugxon pri la hamburgaj okazintajxoj povos fari novgeneraciaj esploristoj, neniel implikitaj en la afero. Sed por tio ni ankoraux devas atendi, kaj nun ni fermas la diskuton. La redaktoroj ************************************************************************* ANONCETOJ ///////// Longe planita kelktaga esperanto-ekspozicio fine povas realigxi, cxar ni trovis gastejon kun grandaj cxambroj, kiu sin malfermas por esperanto. Ni intencas venontan auxtunon ekspozicii, kaj petas la gesamideanojn el la tuta mondo sendi al ni ekspozici-materialojn laux la adreso: Esperanto-Centro Humanismo, Roland H. Hegen, Iggelbach, Schloss-gasse 30, D-67471 Elmstein, Germanio. * * * Mi intersxangxas hispanajn uzitajn posxtmarkojn kontraux alilandaj uzitaj p.m.: Andres Martin Gonzalez, Andaluzia E-Unuigxo, Pk. 864, E-29080 Malaga, Hispanio. * * * Cxu jam aperis en esperanto la Deklaracio de UN pri la Rajtoj de la Infano, 1988? Jeskaze mi sxatus ricevi ekzempleron kaj repagos cxiujn kostojn: Germain Pirlot, Steenbakkersstraat 21, B-8400 Oostende, Belgio. * * * Cxu ankaux vi kolektas uzitajn telefonkartojn? Se jes, skribu al mi: Aldo Simonazzi, via Bianchi 10, I-46020 Pegognaga (Mantova), Italio. * * * Nova libroservo aganta en Italio kaj Slovenio petas informojn kaj proponojn pri eldonajxoj de eldonejoj, verkistoj, organizantoj de arangxoj pri literaturo ks.: Visxnja Brankovicx, Via Leghissa 6, I-34131 Trieste, Italio; Tel. +39-40-767875. * * * Esperantistoj el Gliwice sercxas kontaktojn kun samideanoj el la gxemelurboj Dessau (Germanio), Doncaster (Britio), Nacka (Svedio), Salgotarjan (Hungario) kaj Valenciennes (Francio). Nia adreso: Gliwica Filio de PEA, Pk. 21, PL-44101 Gliwice, Polio. ************************************************************************* KORESPONDI DEZIRAS ////////////////// 110 lernantoj inter 6 kaj 11 jaroj, sub gvido de e-instruistino L. Jackson: Winfield Scott Elem. School, 10th kaj Eddy St. Ft. Scott, KS 66701, Usono. * * * 16-jara lernantino de liceo pri cxiuj temoj: Krystina Michalska, Witkowo, PL-87-140 Chelmza, Polio. * * * 21-jara frauxlo pri okultismo, magio, jogo, filozofio, muziko, vojagxado ktp.: Vadim Cxajkin, Pk. 124, UKR-326520 Cjurupinsk-1, Ukrainio. * * * 14-jara lernantino:Iara Balieiro de Alimeida, Rua Trajano Garcia 263 Cohab III, BR-14160-000 Sertaozinho Sao-Paolo, Brazilio. * * * 27-jara oficistino kaj studentino pri biologio: Rosana Pires de Souza, Rua S. Ponton 614, BR-140060-790 Ribeirao Preto, S.P. Brazilio. ************************************************************************* KONKURSO //////// INTERNACIA KONKURSO POR MEZLERNEJANOJ ===================================== 7-A TASKFOLIO 1. Kolektu ses kunmetitajn vortojn per akv-! (3 poentoj) 2. Vidajxo en dormo. Esprimu per unu vorto! (2 poentoj) 3. Kiu riparas pordon nesxloseblan? (2 poentoj) 4. Hejme la virino sinjoras. Klarigu la parolturnon! (2 poentoj) 5. Per kiuj vortoj vi regalus gastojn cxe la tablo? (2 poentoj) 6. Trovu la antonimojn de la sekvaj vortoj (mal-vortoj ne estos Kceptitaj)! Diablo, preni, milito, jes, post, kun (3 poentoj) 7. Cxiu vorto kasxas en si alia(j)n vorto(j)n (ne radiko(j)n!). Trovu ilin! Vetero, okulo, revolvero, diamanto (3 poentoj) 8. Kie aperas la sekvaj e-periodajxoj: Monato, Esperanto, Heroldo de Esperanto? (3 poentoj) La solvojn sendu gxis la 13-a de marto 1994 al Banyai Julia Gimnazio, Esperanto-grupo, Nyiri ut 11, H-6000 Kecskemet, Hungario. ************************************************************************* ************************************************************************* EVENTOJ, eszperanto nyelvu informacios lap. Nyt. sz. B/TSZL/85/1991. ISSN 01215-959 X. A kiado es szerkesztoseg cime: H-1675 Budapest, pf. 87. Tel.: 2907019 Megjelenik kethetente. Kezbesiti az MPV-HPI, Keszult a SZELKER Bt. nyomdaban. H-1161 Budapest, Baross u. 114. EVENTOJ, dusemajna gazeto pri la esperanto-movado. Eldonas LINGVO-Studio kaj Kultura Esperanto-Asocio Respondeca eldonanto kaj cxefredaktoro Laszlo Szilvasi La redakcio ne nepre konsentas pri la enhavo de unuopaj artikoloj kaj ne respondecas pri anonc-enhavoj. Represo de artikoloj estas permesita, kun indiko de la fontoj. Abonkotizo: 65 gld (aere 76 gld) al la UEA-konto ELLS-s. ************************************************************************* La kompiladon de reta versio prizorgis: Szilvasi Laszlo kaj Kristaly Tibor