Komputila Vortaro

Fontoj:
[1] Pierre Jelenc, pcj1@cunixf.cc.columbia.edu, Compuserve 72431,3252
(dua eldono, 1992-4-29). [Eroj kaj komentoj en ĉi tiu listo sen devenosigno venas de li.]
[2] Angla Esperanta Telekomunika Vortaro, de Christian Bertin, 1983/1985.
[3] Trovita diversloke de Vilĉjo Walker.
[4] Teach Yourself Esperanto Dictionary by J. C. Wells, 1969
[5] Komputado (rubriko en Monato dum 1994+) de Roland Rotsaert, Sergio Pokrovskij
[6] Prelegoj dum 80a UK (Tampereo, Finlando) de Maŭro La Torre
[7] Ĉiutaga Esperanto (rubriko en La Brita Esperantisto) de Don Lord
+   Johan' Paŭlo Butonoj, bottoni@cilea.it  februaro 2002

A
abacus: [2] abako
access: aliri (diskon, memorejon); uzi, konsulti
acoustic coupler: [2] akustika kuplilo
address: adreso, -i
analog: analoga
answerphone: [2] telefona respondilo
application: [5] aplika programo
applet: [5] retoprogramo
archive: arkiva, enarkivigi
array: [jam multe pridiskutita, sed mi ne havas la rezulton de la diskutado.]
artificial intelligence: [2] artefarita intelekto
assembly language: asembla lingvo [ĉar tio estas la nomo de lingvo, oni bezonas kvazaŭ- propran nomon.]

B
backspace: retroviŝi; retroiri; [la ASCII] retro-kodo (08h) <RT>; [la klavo] retroiro
backup: (en)arkivigi, rezervigi arkiva, rezerva, protekta kopio
BASIC: [5] Baziko
batch file: komandodosiero, komandaro [ĉu ne io pli belsona?]
baud: baŭdo
binary: duuma
bit: bito
bit bucket: bitujo [ĵargona nomo de la "nula aparato", en kiun la bitoj falas kaj malaperas: Unix-e /dev/nul, DOS-e NUL.]
bit mask: bitŝablono
bitmap: bitbildo, -matrico, [6] punkto-bildo
board: tabul(et)o, karto
boldface: [3] dika
boolean: boolea [3 sed tiu 'oo' ne estas Esperanto! Tial] bolea
boot: startigi (komputilon), starti (intr); prastarto
browswer [5] foliumilo, krozilo, TTT-legilo
buffer: bufro
bug: fuŝo; cimo [3 cimo estas insekto kiu loĝas en lito, angle "bedbug"]
bulletin board; BBS: (elektronika) afiŝtabulo, afiŝejo, avizejo [laŭ mi, "avizejo" taŭgus nur por la sistemoj dediĉitaj al la subtenado de programoj aŭ aparatoj fare de la vendistoj.] [3]bultenejo
bus: buso
button: butono
byte: bitoko; [kiam ne temas pri okbita sistemo, oni bezonas alian vorton. Do:] memorero; memorunuo. [2] bajto; bitaro; bitgrupo
bytecode: [5] bajtkodo

C
C++: [5] coplusplus
cable (electrical) [5] kablo
cache: staplo, -i
CAD: perkomputila kreado; - kreilo; PKK
calculator: kalkulilo
caps lock: majuskla baskulo
carriage return: eniga klavo <EN>; [la ASCII signo] reiro (0Dh) <RE>
case (of a letter): [5] uskleco [de majuskla, minuskla]
cassette: [2] kasedo; kaseto
cassette drive: [2] kasetunuo, kasetumilo
CD ROM [5] KKD (komputila kompakta disko)
character: signo, [2] karaktro
character code [3] karaktro-numero
character set: signaro, [3] karaktraro
checksum: kontrolsumo
chip: (silicia) splito, [2] ĉipo, [3] elektronika blato
click (mouse): klaki (per muso sur/je ikono aŭ butono)
client: klienta, -o; satelita, -o
cluster: (disko) sektoraro
column: kolumno
co-processor: kunprocezilo
code: kodo
cold boot: plena restarto
command: [2] ordono
command processor: komandprocezilo, ŝelo [ĉar la figura signifo de ŝelo estas tute klara, mi trovas ĝin bonan esprimilon ĉi tie]
compact disk (CD): [2] kompakta disko (KD)
compact disk player: [2] kompakta-diskumilo
compatible: kongrua
compile: traduki; -ilo [mi ankoraŭ ne estas tute kontenta pri tio, ĉar mankas io, nome traduko al kio?] [2] kompili
compiler: [2] kompililo
compress: (pli)densigi, [2] kunpremi
compute: komputi
computer: komputilo [3] komputilo estas la plej ĝisdata. Tamen ankoraŭ estas homoj kiu opinias ke tio estas ilo kiu nur nombras, kalkulas aŭ mezuras. Tial, laŭ ili:] komputoro [aŭ eĉ] komputero
computer network: [2] komputilreto
computer science [6] komputiko
conference (online) [5] diskutgrupo
connect: konekti
console: konzolo; regada tajpilo
controller: regilo, regulilo
control (key): [5] stirklavo
cpu: ĉefprocezilo
crash: paneo, -i; frakas(iĝ)i, frakaso
cursor: tajpsigno; tajpomontrilo [ĉu ne io pli facile eldirebla?]

D
daisywheel printer: [2] liter-rada presilo
data: dateno,.[2] datumo(j), datao
data processing: [7] komputorado
data register: datenoregistro
database: datenaro; datenbazo, [2] datumbazo, [6] sliparo,
[3] datenbanko [ĉar datenbazo estas anglalismo]
database program: datenoprogramo
data storage: [2] datumstoro
debugger: erarserĉilo; senfuŝi(lo); sencimigilo
decrypter [5] malĉifrilo
default (option): antaŭsupozo (-aĵo)
delete: forviŝi
desktop publishing: (per)komputila eldonado, [3] hejmeldonilo
device: aparato
device driver: aparatozorgilo; -adaptilo, [5] zorgilon
dial: alvoki [2] (diske, klavare, voĉe) numerumi, [4] diski.
digital: entjera, cifera; diĝita [mi ŝatas neniun el ili][2] diĝiteca.
directive: direktivo
directory (list): enhavo, katalogo
directory (section): dosierujo
discussion (online) [5] diskutgrupo
disk (fixed): disko
disk drive: diskilo, diskaparato, [2] diskunuo, diskumilo, [5] diskstacio
disk (removable): diskedo [la ĉefa demando je la flanko de la komputilo estas ĉu ĝi rajtas fidi je la enhavo de la diskilo aŭ bezonas certigi ke ĝi ja estas tiu, kiun ĝi antaŭvidas. Tute ne gravas kiom granda, kiom mola la afero estas.]
diskette: [2] disketo
display: ekrano; afiŝi, montri, vidigi
dot-matrix printer: stifta printilo; tajpilo, [2] matric-presilo, [5] nadla printilo
document [3] dokumento
download (from BBS): elŝuti
download (to): [2] transricevi
download (to printer): ŝuti
downloadable font: ŝutebla signaro
drag (mouse): treni (muson)
driver: zorgilo, adaptilo
dump: ŝuti
duplex: dupleksa

E
echo: eĥo; eĥ(ig)i
editor [3] redaktilo
e-mail: retpoŝto
emoticon: sentikono [signoj kiel :-) :-( 8-O ktp. kiuj indikas sentojn.]
emulator: ŝajnilo; simulilo
encrypted [5] cifreca
encrypter [5] cifrilo
enter: enigi
error code: erarnumero
escape: eskapklavo, [la ASCII signo] eskapo (1Bh) <ESK>
extension: sufikso (de dosiernomo)

F
fax: faksi, -o [3] telefaksi, -o,
fax machine [3] telefaksilo, telekopiilo
feature: [3] rimedo
field: kampo
file: dosiero, [3] datumaro
filename: dosiernomo
flag: flago; duuma variablo; baskula variablo
floppy disk: diskedo [vidu ĉe "diskette"], [2] mola disko
folder: dosierujo
font: literfonto, signofonto [ĉi tio ne estas neologismo, sed tute prava uzo de la fundamenta signifo de "fonto". Ĝi estas la fonto el kiu oni prenas la bezonatajn literojn. Literfonto difinas la aron da signoj kiuj apartenas al la sama litertipo, stilo, dikeco, kaj grandeco. Ekzemple, "Times Roman" estas litertipo (ĝi estas ofte kopirajta nomo, kiel ĉi tie), "italika" estas stilo (alia estas ekzemple "majuskleta"), "grasa" estas dikeco, kaj 10-punkta estas grandeco. La fonto estas "Times Roman italika grasa 10-punkta". Se iu trajto ŝanĝiĝas, ĝi fariĝas alia fonto, ekzemple "Times Roman italika malgrasa 10-punkta" estas tute alia fonto.] [3] litertipo, litertiparo, [5] tiparo
footer (of page) [3] paĝpiedlinio, paĝpiedo
form feed: [la ASCII signo] novpaĝo (0Ch) <NP>
format: pretigi (diskon, dokumenton); prepari
fortran: FORTRAN == FORmula TRANslation == FORmulojn TRAdukiNto.
freeware: senkostaĵo, senkosta programo
front-end program: fasadprogramo

G
garbage collector: [5] automata senrubigilo
gateway: [5] kluzo
GUI: grafika interfaco
graphic: [5] grafika bildo

H
hack: kodumi; kodumo
hacker: komputemulo
hard disk: disko [vidu ĉe "diskette"], [2] malmola disko
hardware: maŝino, aparataro, -aro; [ĵargone:] ladaĵo, feraĵo, skatolo, [2] materialo, [6] feraĵo
head (of printer) (skrib/leg)-ilo; skrib-legilo
header (of page) [3] paĝkaplinio, paĝkapo
hex: deksesuma, deksa
highlight: emfazi, -o
hinting (in typeface): [5] poluro
host computer: ĉefkomputilo
hot key: aga klavo, agklavo

I
I/O: en/el; enig/elig
IC = integrated circuit [6] ICo = integrita cirkvito
icon: ikono, [5] piktogramon
indentation: alineo (ĉe la komenco de teksto); krommarĝeno (ĉe tuta paragrafo)
initialize: pretigi (diskon, programon)
ink-jet printer: [5] inkŝpriuciga printilo
input: enmeti, -o; enigi, -o, -a
input device: enig- (aŭ enmet-)ilo, -aparato
insert: enŝovi
instruction: instrukcio
integrated circuit: integra cirkvito, I.C.o, ico
interface: interfaco (seria/paralela), interaĵo
interrupt: interrompo
italic: [3] kursiva

J
Java [5] Javo
Javascript [5] Javskribo
jumper: (konekta) ponteto

K
key: klavo
keyboard: klavaro
keypad: klavobloko, klavareto
keypress: klavofrapo
kludge: artifiko, -i

L
landscape: horizontale
laser printer: lasera printilo
library: dosieraro, -kolekto; kodoteko
LIFO (stack): lasta en, unua el (stako)
line feed: [la ASCII signo] novlinio (0Ah) <NL>
linker: ligilo; muntilo [ĉu?]
load (program): munti (programon)
load (register): ŝargi (registron)
local area network: loka reto
log in: (en)registri sin
log out: (el)registri sin
log: ĵurnalo; ĵurnala dosiero
logical variable: logika variablo
lower case (of letter): minuskla

M
machine code: [5] maŝinkodo
macro: makro; makroo [ĉar "makro" estas pseŭdoprefikso, mi preferas "makroo"-n], [3] programeto
mainframe: komputilego, [2] centra unuo
make, brand [3] marko
matrix: matrico
memory: memoro, memorejo, memorilo
memory (capacity): [2] storo
menu: menuo
menu item [3] menuero
microprocessor: mikroprocezilo
microwave: [2] mikraondo
microwave oven: [2] mikra ondilo
mini: mezkomputilo
modem: modemo
monitor: ekrano [kompreneble la ekrano estas nur parto de la aparato, sed mi opinias ke ĝi taŭgas preskaŭ ĉie. Se necese, ĉu "ekranilo"?], [2] monitoro, vidigilo
mother board: ĉefkarto, -tabulo
[3] [sed ‘ĉefkarto’ estas ‘karto de la ĉefo’. Devas esti ‘cefa karto’]
mouse: muso
mouse pad: musmato
mouse pointer: mussago, -montrilo

N
network: reto
nibble: bitokvaro
node: nodo
null modem: nemodema kablo

O
object: okejetma
octal: okuma
offset: distanco
op code: operacikodo
operating system: mastruma sistemo, [2] operacia sistemo,
[5] sistem-mastruma programaro
operator: operatoro
optical character recognition (OCR)
[5] Optika Karaktro-Rekono (OKR)
option: kazo, elekt(aĵ)o, elekteblo
output: elmeti, -o; eligi, -o, -a
output device: elig- (aŭ elmet-)ilo, -aparato
overlay: tegaĵo, -kodo; tegi
overwrite, -type: anstataŭigi, tegi, tegskribi

P
parallel, vector computing: paralela, vektora kalkulado
parallel port: paralela konektejo
parity: pareco
Pascal: [5] Paskalo
patch: fliki, -o
path: serĉvojo
peripheral: akcesora(ĵ)o, flankaparato; periferia
pin: stifto, stango; nadlo
pixel: bildero
plug-in: [5] kromprogramo
pointer (variable): adresilo, adresmontrilo
pointer (screen): sago, montrosigno, montrilo
pointing device: montrilo
port: konektejo, [5] pordo
portability: portebleco
portrait: vertikale
preprocessor: antaŭtraktilo
print buffer: printbufro
printer: printilo [ĉu aparta vorto necesas por tiuj novaj iloj kiuj nek presas nek tajpas? Mi opinias ke jes, eble.], [3] elpresilo
process: procezi, trakti; proceso; prilabori
processor: procezilo, traktilo, [6] procesoro
prompt: eko, instigilo
protocol: recepto; protokolo
public-domain: publika, senkopirajta, [3] publikposedata

Q
quit: [5] ĉesu, rezignu

R
RAM: ajne adresebla memoro, [5] rekte alirebla memoro
read-write head: skrib/legilo
reboot: restart(ig)i
record: akto, [6] rikordo, slipo
register: registro
reset: restarigi, repretigi
resident: postrest(ant)a
reverse video: inversa ekranbildo
ribbon (printer): [2] rubando (de presilo), [5] inkrubando
ROM: nurlegebla memoro
routine: procedo; proceduro
row: vico
run (program): lanĉi (programon), [2] plenumi (programon)

S
save: sekurigi, [5] skirbi, [5] memorfiksu, [5] konservu, [5] retenu, [5] surdisku
scan code: klavokodo [temas pri la ciferoj kiujn la klavaro sendas al la komputilo kiam ajn oni premas klavojn]
scanner: skanilo
scratch: provizora; malneto, -a
screen: ekrano
screen/window layout [3] fasado
script: recepto, recepta dosiero
sector: sektoro
segment: segmento
segment override: segmento(trud)ŝanĝo
segment register: segmentoregistro
select: elekti
sequential: (sin)sekva, seria
serial port: seria konektejo
server: servilo, [5] retservilo
session (interactive) [5] seanco
shareware: taŭgprova programo, uzanto subtenita programo
shell: ŝelo, komandprocezilo
shift key: majuskla klavo
short-cut key [3] fulmoklavo
slide rule: [2] glitkalkulilo
slot (expansion): (ekspansia) fendo
snail-mail: poŝt-poŝto, p-poŝto, leterpoŝto [ĵargone postpoŝto]
software: kodaĵoj, kodaro, programaro; koda, programa, [2] softvaro
source code: programfonto
spell checker: [5] literumilo
spool: bobeno, tra(ns)bobenigi [la datenoj iras al la "bobeno" kiel fadeno kiu volviĝas sur bobeno, kaj poste mal- volviĝas kiam ĝi estas bezonata. La akronimo verŝajne alvenis post la ideo.]
spreadsheet: tabelo, tabelprogramo, [6] kalkultabelo
stack: stako
standard I/O: normala en/eligo
store [6] storo
string (characters): vico (da signoj), ĉeno
stroke weight: dikeco, graseco [ĉe literoj]
sysop: sistemestro, administranto, [2] sistemgvidanto
systems analyist problemanalizisto

T
tab: tabuligi, tabula marko
table: [5] tabelo
telecommunication: [2] telekomunik(ad)o
teleconference: [2] telekonferenco
telephone: [2] telefono
teletext: [5] teleteksto
template: [3] ŝablono
temporary file: provizora dosiero
terminal: terminalo
terminal emulator: ŝajnterminalo; terminalsimulilo
thread: ĉeno
toggle: baskulo
track: trako
trackball: spurkuglo, kuglomontrilo
translate: traduki (lingvon), [3] transformi (kodaron)
trojan horse: [5] troja ĉevalo
TSR: postresta programo, postfine restanta programo
tweak: taŭzĝustigi, taŭz(et)i
type face: litertipo

U
unfragment: senfragmentigi
update: ĝisdatigi, -a, -aĵo, ŝanĝi; aktualigi
upgrade: plibonigi, -a; pliboniga eldono
upload: alŝuti, [2] transsendi
upper case (of letter) majuskla
utility (program): utililo, servilo, akcesora programo

V
variable: variablo
version: eldono, versio; varianto, variaĵo
video tape: [2] vidbendo
video player/recorder: [2] vidbendilo
virtual disk: virtuala disko, RAM disko
virtual reality: [7] virtuala realo

W
warm boot: varma, parta restarto
web, world-wide web [5] tut-tera teksaĵo
wild card: ajna signo, ajno
window: fenestro, Vindozo
Windows: [5] Vindozo, vindoze
word processor: tekstilo, verkilo, redaktilo, [2] tekstoredkatilo, tekstoprilaborilo, [3] vortredaktilo
www [5] TTT (Tut-Tera Teksaĵo)

X
xerox photocopying [3] kserografio


Aŭtoro (sed vidu supre, fontoj): wgtwalker@iee.org
Dato Poŝtita: Decembro 1999