Eventoj n-ro 0026, 2/marto - '93,  retposxta versio 
*************************************************** 

ENHAVO 
//////
 
Titolpagxe:             - Ni sercxas kunlaborantojn ! 
                        - ECx SUPERLINGVO BEZONAS FAKVORTAROJN 
                        - La nuntempa Hispanio, lando de etnaj liberecoj 
Organizaj demandoj:     - Al Joachin Werdin 
                        
Faka aplikado:          - AGADO DE AIS EN 1992 

Esperanto aplikata:     - Esperanto-banko 
                        - INTERNACIISTO - en nova kvalito! 
                        - Monda Merkato 
                        - Auxto-turisma vortareto 

Arangxoj:               - 41-a Kongreso de ELNA 
                        - Mi ne estas orgojla! 
                        - Arta semajno '93 
                        - Urboj por vivi 1993
                        - Brita kaj Skota kongreso 
                        - Arangxo por artistoj 
                        - pri sxangxoj en la IJK-kondicxoj

Movado:                 - La sxtata lingvopolitiko kaj esperanto 
                        - E-libroj en nemovada vendeja reto 
                        - Gresillon 40-jara! 
                        - Novaj sxangxoj cxe Bulgara Esperanto-Asocio 

Alvoko:                 - Arkivo pri Ivo Lapenna 
                        - Pupteatra Internacia Festivalo 

Por via notlibro:       - *** 

ILEI:                   - Albana grupo en IMS 
                        - Pedagogia kalendaro 

Revuoj, gazetoj:        - * 
Hungara angulo:         - *** 

Lingvo:                 - Pri nenormala vortordo en esperanto 
                        - Historia Nancio 
                        - Komenio kaj... 

Esperanto en radio:     - Parolas Varsovio... 
                        - Korekto 

Anoncetoj:              - ***

Interese:               - La origino de la idiomajxo "krokodili" 

Korespondi deziras:     - ***

Konkurso:               - Internacia konkurso por lernejanoj 
 
************************************************************************* 
 
TITOLPAGxE 
////////// 
 
Ni sercxas kunlaborantojn ! 
=========================== 
 
Jam gxis nun ni volis prezenti nian movadon de multaj flankoj, 
sed certe ni havas ankoraux multajn mankojn. Por plibonigi la 
gazeton ni volonte havus vian kontribuon, do ni sercxas 
konstantajn kunlaborantojn, regulajn korespondantojn, kiuj 
helpus en la kompilo de la gazeto en la sekvaj terenoj: 
 
Raportoj 
-------- 
Pri la agado de lokaj/landaj asocioj kompetentas ties aktivuloj. 
Por diskonigi eventojn aux la funkciadon de iu organizo, ni 
volonte akceptus viajn raportojn, informojn. (Cxu veras, ke la 
movado ne disfalis en Bulgario, Hungario, Polio? Cxu vera ELNA 
estas la plej bone funkcianta Landa Asocio?... ktp.) 
 
Lokaj bultenoj, revuoj 
---------------------- 
Nia datumbazo enhavas informojn pri 128 e-periodajxoj, sed laux 
la gxisnunaj spertoj la nombron de ekzistantaj bultenoj, 
periodajxoj ni taksas cx. 3-4-oblo de tio. En ili aperas multaj 
interesaj artikoloj, sed pro la limigita eldonkvanto kaj loka 
distribuo tiuj artikoloj ne atingas la internacian publikon. 
Sendu viajn lokajn, regionajn bultenojn al ni, ke ni povu 
eventuale cxerpi el ili! 
 
Aplikado 
-------- 
Multaj homoj jam uzas aux pretas uzi e-on. Se vi ekhavas 
tiuteman informon (laboreja uzo, ekstermovada apliko, agado de 
fakaj rondoj, asocioj) - faru informan artikolon. Por ke gxi 
estu konata ankaux por aliaj. Ofte okazas, ke Vi "auxdos nur 
ion" - kaj Vi devos gxin postcxasi la aferon por scii pri gxi 
pli detale. 
 
Artikoloj 
--------- 
Se vi legas iun interesan artikolon, kio iel rilatas al nia 
profilo, sendu kopion al ni. Krom la gxeneralaj temoj aparte 
interesus nin la bazaj, resumaj informoj pri iu organizo, 
artikoloj pri historio de nia komunumo, mallongaj materialoj por 
la rubriko "Kulturo", intervjuoj kun internacie konataj 
esperantistoj, - kaj interesajxoj, kiuj havas ligon al 
esperanto! 
 
Kiel fari? 
---------- 
Cxe sendotaj materialoj bv. atenti, ke ili estu interesaj por 
internacia legantaro. Konsideru la kutiman amplekson (!!!) por 
unuopaj artikoloj, kaj la neuxtralan, informan stilon! Ne 
forgesu nepre aldoni kontakt-adreson, la fonton de informoj, kaj 
ilustrajxojn (prefere nigra-blankajn). 
 
Se eble, klopodu redakti la sendotan materialon, tio ja multege 
plirapidigas la aperon! (Ni jam ricevis 20 pagxan "koncizan" 
artikolon, el kio ni devis fari unukolumnan...) Vi sciu, ke 1 
tajpita pagxo egalas al 1 kolumna artikolo! 
 
Ni tre gxojus, se ni povus saluti vin inter niaj regulaj 
kunlaborantoj, korespondantoj, ja ni volas, ke EVENTOJ estu tia, 
kia la legantoj sxatas gxin! 
 
Szilvasi Laszlo 
 
*********************************************************** 
 
ECx SUPERLINGVO BEZONAS FAKVORTAROJN 
==================================== 
 
En Eventoj No. 22 aperis artikolo de Euxgene de Zilah 
"Superlingvo", pruvanta, ke ecx sen enlibrigitaj fakvortaroj 
esperanto estas suficxe ricxa por servi kiel lingvo internacia, 
cxar kiel superlingvo gxi kapablas pere de la 15a regulo 
alproprigi al si cxiujn bezonatajn terminojn el la mondlingvoj. 
La argumentado povas erarigi esperantistojn, ke esperanto 
fakvortarojn ne bezonas. Cxefe cxe propagandistoj, kies cxefa 
propagandilo estas minimum-vortareto, minacas dangxero de tia 
kompreno de la artikolo. Sed la 15-a regulo validas jam pli ol 
100 jarojn kaj se gxi estus suficxa, esperanto jam delonge estus 
parolata ne nur cxe UN. 
 
La aplikado de la 15-a regulo estas potenciala eblo, sed en la 
praktiko gxi renkontas multajn problemojn. Kiu enkondukas laux 
gxi novan esprimon, estas tuj kutime atakata, ke li enkondukis 
senutilan neologismon. Plie, la terminoj en la unuopaj 
mondlingvoj ne estas identaj, kaj ilia esperantigo donas 
difirencajn rezultojn. Ekzemple: "aldonvalora impostotakso de 
aldonita valoro - imposto super kreskinta valoro" ktp. La faka 
lingvo bezonas unun el la variantoj elekti, normigi kaj fiksi. 
Cxe plantoj kaj animaloj ne cxiuj estas tireblaj el la latina, 
ekzemple, "hundo" (Canis familiaris) aux "gufo" (Bubo bubo). 
 
Esperanto vere ne bezonas vortaron kun milionaj da plantoj kaj 
animaloj, sed gxi bezonas principon, kiel la latinajn sciencajn 
nomojn esperantigi, kaj fakvortaron de la plej gravaj organismoj 
kiel modelan ekzemplon de tia principo. Sed gxuste pri la 
principo la biologoj-esperantistoj gxis nun ne kapablas 
interkonsentigxi. Unuj volas konservi la binaran (duvortan) 
sistemon kiel en la latina, aliaj tion opinias senutila. 
Ekzemple, la birdon, nomatan latine Erithakus rubekula unuj 
tradukas kiel "rugxgorgulo", aliaj volas havi nomon Eritako 
rubekula" aux "Eritako rugxgorgxa". Kaj ekzistas Nova Biologia 
Nomenklaturo, kiu volas enkonduki tute propran sistemon. Kaj ecx 
se la esperantigo kauxzus neniajn problemojn, kian sencon havus 
unue ellerni mondlingvojn por povi apliki esperanton? 
 
La plej granda problemo kun enkondukado de esperanto estas, ke 
gxian uzadon ne eblas ordoni. Esperanto ne estas religio, ne 
eblas persekuti herezulojn, kiuj ne akceptas gxin. Ni devas 
prezenti esperanton tiamaniere, ke la homoj mem deziru gxin 
lerni kaj apliki. Niaj propagandistoj, kiuj mem ne scias la 
lingvon utiligi, cxar ili ellernis la fundamentajn regulojn de 
la lingvo kaj preferas persvadi aliajn personojn, ke ili lernu 
kaj uzu esperanton, apenaux vekas tian deziron. 
 
Ni devas ankaux kompreni homon, kiu longan tempon dedicxis al 
studado, ekzemple, de la angla, kiu elspezis multan monon por 
acxeti grandajn gxeneralajn kaj fakajn vortarojn kaj kiu bezonas 
legi aktualajn informojn pri sia fako, kiuj aperas en la angla, 
kiu per la angla kapablas interkomprenigxi kun siaj samfakuloj, 
kiujn emociojn vekos en li la postulo, ke li rezignu pri cxio 
cxi kaj lernu anstataux tio alian lingvon? 
 
Kaj ecx se ni proponos esperanton ne kiel anstatauxigon, sed nur 
kiel kompletigon de la mondlingvoj, kion ni povos proponi, se 
homoj demandos nin pri fakvortaroj kaj fakgazetoj, de sia fako? 
La klarigo, ke esperanto kiel superlingvo ne bezonas tiajn 
vortarojn kaj gazetojn, cxar gxi havas potencialan eblon preni 
cxion el la mondlingvoj, apenaux iun kontentigus kaj apenaux 
vekos sopiron esperantistigxi. 
 
Neniu homo scias la tutan vortprovizon de sia gepatra lingvo, 
sed gxuste pro tio necesas grandaj vortaroj, en kiuj troveblas 
tio, kio mankas en la kapo. Des pli necesaj estas tiaj vortaroj 
cxe lingvo fremda. Esperanto nun efektive havas grandegan 
vortprovizon kaj helpe de sia deriva sistemo gxi povas superi 
ecx la naciajn lingvojn, sed la vorta trezoro devas esti 
enlibrigita, aliel gxi kvazaux ne ekzistus. Kleraj fakuloj- 
esperantistoj eble povas labori sen tiaj vortaroj. Sed plej 
multajn fakulojn ankoraux necesas konvinki. Kaj tio per 
posxvortaroj ne eblas. Cetere, se la fakuloj-esperantistoj jam 
efektive uzus esperanton en siaj fakoj kaj ne nur parolus pri 
eblo de uzado, la pozicio de esperanto inter la mondlingvoj 
estus nun tute alia. 
 
La artikolo de s-ro Zilah kuragxigas esperantistojn, sed gxi 
samtempe povus dormigi ilin sur rozoj. Ellabori fakvortaron 
estas terure pena laboro, dum teorie klarigi al si, ke esperanto 
tian vortaron ne bezonas, estas multe pli facile kaj oportune. 
Subteni la naturan mallaboremon de niaj samideanoj (same, kiel 
cxe aliaj homoj) povus esti mortige dangxere por nia movado. 
 
Miroslav Malovec, Cxehxio 
 
************************************************************************* 
 
La nuntempa Hispanio, lando de etnaj liberecoj 
============================================== 
 
------------------------------------------------------- 
En "Eventoj" No. 17 estis aperigita "Rezolucio de IKEL" 
(Internacia Komitato por Etnaj Libereco), en kiu estis 
menciita Hispana Esperanto-Federacio (HEF). Sube estas 
mallongigita reago de la prezidanto de HEF. La letero 
esprimas lian opinion ne kiel prezidanto de HEF sed 
kiel simpla civitano. 
------------------------------------------------------- 
 
En Hispanio (fakte, en Iberio), ekzistas tri cxefaj etnoj: la 
cigana (sola senteritoria), la vaska (= euxska - La red.) kaj 
latinida. En la latinida ekzistas subetnoj, kaj ecx sub-sub- 
etnoj la galega (al kiu mi apartenas), portugala (iuj kunigas 
ambaux en la solan galega-portugalan), kastilia, andaluza, 
valencia, kataluna (iuj transiras jam al politikaj kaj regaj 
aferoj, kaj parolas pri la "katalunaj landoj", tien inkluzivante 
i.a. ankaux Valencion), ktp. 
 
Hispanio tre frue igxis centrisma aux preskaux centrisma sxtato. 
Ni emfazu, ke jam ekde la civila milito 1936-1939, kaj tra la 
40jara Franko-diktatorado, la malagnosko kaj persekutado de 
etnaj rajtoj igxis strukturiga ero de la sxtato. 
 
Kiel ajn estu, ni hispanoj restas dauxre surprizitaj, ke kvankam 
tra malfaciloj, ni sukcesis pace transiri de la diktatora 
strukturo en tiun nunan, plene demokratian. Kaj unu el la plej 
honorindaj el la novaj atingoj ja estas, ke etnaj liberecoj ne 
nur akiris legxajn vivorajtojn, sed ankaux faktan kaj viglan 
vivon politikan. La lingvo kastila (antonomazie "hispana") estas 
oficiala en la tuta sxtato; krome, same oficialaj en la kvar 
respektivaj komunumoj estas la galega, kataluna, valencia kaj 
vaska. 
 
Kompreneble, ne cxiuj hispanoj estas egale kontentaj pri la nuna 
situacio, kaj tre ofte apudpordaj najbaroj akre divergxas inter 
si, cxu oni devas reveni al la centrisma sxtato kun la hispana 
sole oficiala, aux cxu oni devas veni al sendependigxo kaj 
ekskluziva uzado de propra, denaska lingvo nekastila. Ja ankaux 
multaj indiferentas pri tiaj aferoj, kaj ankaux multaj egale 
bone kaj decide vivas sur cxiuj niveloj, ecx ilin miksante laux 
tute natura vojo. (Al tiu cxi lasta situacio sxuldigxas 
miaopinie la fakto, pri kiu IKEL postulas ke oni uzu nur 
Vale`ncia, Joan, kaj ne Valencia, Juan, aux ke oni ilin miksu 
laux la propra persona inercio). 
 
Cetere, en la lastaj jardekoj akumuligxas novaj faktoj, tiel ke 
etnismaj aferoj ja plu restas egale gravaj kaj esencaj, tamen 
ilia fakta enhavo varias laux rapido apenaux mastrebla. La irado 
de etnaj aferoj en Hispanio provizas, mi esperas, ekrigardon 
objektivan al cxiu volanta scii, ecx se la situacio lin ne 
kontentigas (cetere, mi mem ne kontentas pri gxi). 
 
Tial, en mia kvalito de galega hispano, kiel ankaux de uzanto de 
esperanto kaj leganto de Eventoj, mi pensas, ke mi rajtas min 
turni jene al IKEL: 
 
- IKEL devas publike agnoski, ke la nuntempa Hispanio estas 
  lando de etnaj liberecoj. Se gxi tion ne faros, mi pensos, ke 
  tio pruvos, ke la terminojn etnaj kaj liberecoj gxi uzas kun 
  nepropraj senco kaj celo - eventuale ecx kun celo kaj senco 
  aprobindaj, sed cxiukaze kun trompo de aliuloj. (Mi aldonu, ke 
  mi ne sukcesis sciigxi, kies Komitato gxi estas). 
 
- La prizona krado per kiu IKEL emblemas, en rilato al Hispanio 
  povas esti jen nur ofenda, jen nur minaca al tiuj, kiuj ne 
  samopinias kun IKEL. 
 
- La teksto de la rezolucio estas en si mem apokalipsa kaj 
  pamfleta, ordonema. Tia tono ne estas adekvata por konvinki 
  homojn, kiuj ne samopinias kun la rezolucio. 
 
Antonio Alonso Nunez, Hispanio 
 
*************************************************************************

ORGANIZAJ DEMANDOJ 
////////////////// 
 
--------------------------------------------------------- 
En la numeroj oktobro (1) kaj (2) aperis artikoloj de 
Joachim Werdin pri la neceso plibonigi la agadon de UEA, 
inkluzive la kunrilatajn financajn aferojn. Jen letero 
de J. L. Texier eksa estrarano de UEA adresite al Werdin: 
--------------------------------------------------------- 
 
Al Joachin Werdin 
================= 
 
Estimata amiko, 
mi ne estas malferma, malgraux ekaj tikloj, al viaj financaj 
esploroj pri UEA. Cxu vi povas detaligi viajn aluditajn 
manierojn bonigi financan situacion de UEA: vi ne volis tedi 
legantojn kun ciferoj, sed versxajne ilin volonte provizos al 
mi. 
 
1) Cxu vi studis proceduron por statute sxangxi UEA al mone 
   profitanta asocio (laux la sxangxeblaj statusoj de asocioj de 
   la nova Okcidenta Euxropo)? 
 
2) Kiun procenton, kaj valoron vi uzus de banka mono de UEA por 
   investi en evoluigon de profitigaj entreprenoj? Cxu vi 
   kalkulis kiom multajn jarojn oni devas lasi cxe ili gxis la 
   unua profito? (Kaj dume la kapitalo dormas!) Do ekuzo en 
   komercaj celoj ktp... eblos nur poste. Kaj eble vi pensis pri 
   la veraj nunaj riskoj ecx cxe lauxdire plej bonaj firmaoj 
   (Maxwell, Philips)? 
 
3) Kiom kostus en Nederlando fakulo pri profitiga entrepreno 
   gxis li/sxi per gajnoj kompensus sian kompetentecon? Ecx se 
   li poste estos pagita maklerajxe, cxu li estus komence 
   trovebla sen iu normala salajro? (laux mi la minimuma estus 
   tiu nuna de gxenerala direktoro). Mi parolas pri sperto, mi 
   estis 30 jarojn en komerco, kaj finis lastajn dek jarojn kiel 
   komerca vendodirektoro... kaj kompetentis pri la bugxeta 
   vendosumo de pli ol du milionoj da dolaroj jare. Kie vi 
   trejnigxis por prezenti vian planon? 
 
4) Kiom kostus dungota homo, kiu zorgus pri akcioj, obligacioj 
   ktp.? Cxu eblas trovi kompetentan homon el la volontuloj (do 
   studentoj, senlaboruloj aux emeritoj)...? Cxu vi konas "la" 
   esperantiston kiu povus trejni financocele tian 
   ekstermerkatan volontulon? 
 
5) Cxu vi postulos, ke esperantistoj montru sian salajrofolion 
   al UEA? Facilas paroli pri la ridinde malaltaj kotizoj el via 
   lando, for de la kapitalisma sistemo. Eble vi sugestas, ke 
   kreigxu subvencia sistemo? Nia kuranta kotizo al UEA valoras 
   du tagajn salajrojn de simpla salajrulo, kotizo (sen vojagxo 
   ktp.) por UK ankaux prenas du tagojn da salajro... kaj vi plu 
   forgesas, ke la vivo ankaux cxe ni ne cxiam facilas, ke luado 
   de domo, edukado de infanoj, elspezoj por sociala asekuro 
   havas kostojn; ke baldaux kiel ajn ni estos impostitaj por 
   kompensi detruigxon de la komunisma sistemo... Do, ne 
   fantaziu, aux donu ciferojn por pruvi vian aserton (des pli, 
   ke la kotizo cxe UEA estas jam pli malalta por nericxaj 
   landoj). Kiom da monatoj aux jaroj vi mem vivtenis vin sen 
   subvencioj en nia okcidento? 
 
6) Cxu vi povas doni ekzemplojn de tiuj profitdonaj pagendaj 
   servoj, ecx pere de la delegitoj... kiuj sumoj estu 
   enplektitaj, ke tio havu signifon en la tuta sistemo? 
   Versxajne vi jam pripensis? 
 
7) Via lasta paragrafo estas iom obskura... Vendi librojn jam 
   faras esperanto-servoj, kaj la averagxa merkato estas nur po 
   mil aux dumil ekzempleroj. La vendo de informoj, kaj 
   informiloj, ha, kial ne! Sed kiajn, kaj al kiuj homoj? Kiun 
   merkaton vi celas; en kiaj profesioj, el kiuj landoj... kiun 
   sumon pretas pagi homoj simple por informoj per uzo de 
   Esperanto? Kiaj informoj haveblas pere de esperanto malpli 
   koste ol sen gxi? Miaj sxancaj gekolegoj konfirmus, ke mi 
   sercxas ideojn pri tio de jaroj, kaj gxis nun ne trovis en 
   Francio unu nuran solidan firmaon, kiu ecx konsentus diskuti 
   pri partnereco. Via sperto interesas min, ecx ekstere de UEA- 
   kadro. Mi gxojos uzi el via sperto. 
 
Mi ne spertus gvidi UEA finance, vi kandidatigxas. Almenaux unue 
malkasxu la mankojn kiuj aperas en via kritiko. 
 
Plej sincere via 
 
Jean Louis Texier, 
vic-prezidanto de U.F.E 
 
************************************************************************* 
 
FAKA APLIKADO 
///////////// 
 
AGADO DE AIS EN 1992 
==================== 
 
Por la Akademio la jaro komencigxis en Moskvo, kie okazis la 
unua Rusa AIS-sesio. Dum gxi estis proklamata fondo de rusia 
filio de AIS (Asocio subtena de la Akademio Internacia de la 
Sciencoj San Marino - AsAIS), kiun la Rusia Ministerio pri Juraj 
Aferoj agnoskis kun cxiuj akademiaj rajtoj. 
 
Printempe (tuj post la fermo de la internacia Comenius-kongreso, 
de kiu AIS kunorganizis unu sekcion) ni inauxguris sukcesan 
provsesion en Praha, okaze de la 400jara naskigxdato de 
Comenius. Gxin povos sekvi inauxguro de nia Cxeha filio, laux la 
kunlaborkontrakto kun la Karla Universitato. 
 
Post SUS-11 en San Marino, okazis dua, malgranda studadsesio en 
Karla Universitato. Antauxe AIS pere de mi kunorganizis en 
Veliko Tarnovo (Bulgario) la dekan someran Universitaton; tuj 
sekve mi estis gasto de la Pedagogia Instituto de Vraca, kun kiu 
subskribis kunlaborkontrakton. Gxin intertempe aprobis la 
decidrajtaj instancoj de ambaux flankoj. 
 
Nia situacio en nia sideja lando mem, en San Marino, 
plifirmigxis pro la translokigo de Senatano Prof. R. Sachs al 
San Marino, kie li rolas kiel direktoro de nia tiea sidejo. 
 
Aperis la eldono 1992-1995 de la aktualigita, enhave kaj 
tipografie multe pliperfektigita "Internacia Sciencista 
Dokumentaro" (kolekto de AIS-labordokumentoj) kun stato je 
1992.06.01, kiun ni jam sendis al cxiuj subtenaj membroj. (gxi 
estas havebla kontraux 30 DEM). 
 
Meze de novembro ni okazigis kun la Euxropa Klubo pere de nia 
AIS-Instituto pri Kibernetiko Paderborn/Praha la Pragan- 
Paderbornan novembran renkontigxon, dum kiu estis (1) ekplanita 
internacia kunlaborprojekto pri Lingvo-Orientiga Instruado 
(komenco: septembro 1993), espereble subtenota fare de Euxropa 
Fonduso kaj (2) por la publikajxoj de AIS estis fondita eldoneja 
grupo "Akademia Libroservo", kies unua libro estas 1140-pagxa, 
plejgrandparte germanlingva kaj ILa (=esperantlingva - Red.) 
kolekto "Kybarnetische Padagogik/Klerigkibernetiko", konsistanta 
el publikajxoj de aux kun mi, aperigitaj en revuoj aux 
kongreslibroj inter 1973 kaj 1992 (60 DEM cxe Instiut fur 
Kybernetik). 
 
Prof. Helmar Frank 
laux la Jarfina Cirkulero al AIS-anoj. 
 
************************************************************************* 
 
ESPERANTO APLIKATA 
////////////////// 
 
-------------------------------------------------------------- 
Mi legis la ideojn de Werdin. Ankaux mi pensas, ke Esperantujo 
bezonas entreprenojn por dauxre funkcii. Sed mi opinias, ke ne 
estas la tasko de UEA ekfunkciigi entreprenojn. La entreprenoj 
devas esti sendependaj kaj memrespondecaj. Sed la ekigo de 
entreprenoj malfacilas, cxar mankas funkcianta kapital-merkato 
en Esperantujo. Ni bezonas bankon, kiu kolektas monon de 
esperantistoj (kaj de aliaj) kaj pruntedonas tian monon al 
entreprenemuloj. Nur tiamaniere povas ekfunkcii multaj 
entreprenoj. 
-------------------------------------------------------------- 
 
Esperanto-banko 
=============== 
 
Dum la pasintaj du aux tri jaroj mi ofte legis kaj auxdis pri la 
ideo disvastigi Esperanton helpe de entreprenoj. La entreprenoj, 
kiuj laborus profitcele, havas pli da mono ol komunutilaj 
asocioj. Sed la ekigo de entreprenoj ne povas funkcii, cxar plej 
ofte mankas al (ofte entreprenemaj) esperantistoj la necesa 
mono. Ankaux ekstere de Esperantujo la (estontaj) entreprenistoj 
ofte renkontas la saman problemon. Sed ili povas ricevi monon de 
bankoj. Esperantistoj plej ofte ne povas ricevi tian krediton 
por realigi siajn projektojn, cxar "seriozaj" bankistoj plej 
ofte pensas, ke esperanto estas idealo, kiu ne tauxgas por fari 
profiton. 
 
La verduloj (= ekologiistoj) en Germanio estis, antaux kelkaj 
jaroj en simila situacio: ili havis bonajn ideojn, sed ne 
suficxis la propra mono por realigi ilin. La bankoj ne donis al 
ili krediton, cxar la ekologiaj entreprenoj estis malpli 
profitaj ol la aliaj. La verduloj trovis la solvon: ili fondis 
propran bankon, la Okobank. Tiu banko kolektas monon cxefe de 
verduloj kaj donas kreditojn ne al cxiuj, sed nur al tiuj, kiu 
planas entreprenon kun "verdaj" celoj. (Germanlingva priskribo 
de Okobank estas havebla cxe: "Gemeinschaft zur Forderung 
Menschen- und Umweltfreundlicher Technologie (GeMUTe.V.), 
Uferstr. 4, DW-3550 Marburg/Lahn kontraux 7 DEM, ISBN 
3-926385-99-5). 
 
Esperantistoj povus solvi la problemon sammaniere. Ili povus 
krei bankon por esperantistoj. La taskoj de la banko povus esti 
la jenaj: 
 
- kolekti monon de esperantistoj (kaj aliaj) kaj doni kreditojn 
  nur al entreprenoj, kiuj disvastigas esperanton. 
 
- oferti gxir-kontojn al esperantistoj, privatuloj kaj 
  entreprenoj, simile al UEA-kontoj, sed kun la eblecoj de 
  normalaj bankaj gxir-kontoj (dispo-kredito, cxekoj ktp). 
 
- peradi riskokapitalon: sercxi kapitalon por riskaj entreprenoj 
  en Esperantujo. 
 
Kion, estimataj legantoj de Eventoj, vi pensas pri la ideo krei 
E-bankon? Mi tre sxatus ricevi viajn proponojn, kritikojn. 
 
Alfred Schubert, 
PF. 1539, DW-8120 Weilheim, Germanio. 
 
************************************************************************* 
 
INTERNACIISTO - en nova kvalito! 
================================ 
 
"Internaciisto" estas la organo de Kolektivo Esperantista 
Komunista, KEK. 
 
La redaktajn laborojn ekde januaro de la gxisnuna auxstra redaktoro 
Franz Schick transprenis Luis Serrano Perez, do la cxi jara unua 
numero jam aperis en Hispanio. Samtempe kvalite sxangxigxis, 
plibonigxis ankaux la ekstera aspekto de la revuo, ja gxi estas 
presata sur luksan, brilan paperon. 
 
La gazeto okupigxas pri nemovadaj temoj, gxi traktas sociajn 
problemojn, fenomenojn el sia vidpunkto. 
 
Provekzempleron sendas la redaktoro: 
Luis Serrano Perez, 
Font Nova 32, E-08202 Sabadell, Hispanio. 
Telefakso: +34-93-7836511 
 
************************************************************************* 
 
Monda Merkato 
============= 
 
Aperis la cxi-jara unua numero de la reklam- kaj anoncgazeto 
"Monda Merkato". 
 
De la komenca 8 pagxa, tajpita bulteneto gxi kreskis al la nune 
20 pagxa, kompostita kaj presita vera gazeto, distribuata en 90 
landoj, kaj havanta ankaux nacilingvajn eldonojn. 
 
Pro la postulata granda laboro, gxia eldonanto Alfred Schubert 
decidis apartigi gxin de sia gxisnuna entrepreno "Linguistisches 
Bureau" kaj eldoni gxin en propra jura formo. En la fondota nova 
firmao ankaux aliaj esperantistoj povas esti kunposedantoj, aux 
povas prunti monon kontraux interezo. 
 
Ekde 1993 la jarabono (4 numeroj) kostas 10 germanajn markojn, 
unuopaj numeroj kostas 3 markojn aux 3 respondkuponojn. 
 
Provekzemplerojn (3 IRK) kaj detalojn pri la investo petu cxe: 

Alfred Schubert 
Pf. 1539. DW-8120 Weilheim, Germanio 
 
************************************************************************* 
 
Auxto-turisma vortareto 
======================= 
 
Seslingva (esperanta, hispana, germana, angla, itala, franca) 
auxto-turisma vortareto estas mendebla kontraux 10 USD aux 
samvaloraj IRK-oj. Orienteuxropanoj havas 50%-an rabaton. 
 
Por plua laboro ni sercxas tradukemulojn al aliaj lingvoj, kaj 
ankaux perantojn. 
 
Agentejo Sortimento 
Pf.138. H-6100 Kiskunfalgyhaza, Hungario. 
 
************************************************************************* 
 
ARANGxOJ 
//////// 
 
Nordamerika Kongreso 
 
41-a Kongreso de ELNA 
===================== 
 
La 41-a kongreso de ELNA (Esperanto-Ligo por Norda Ameriko) 
okazos cxe la Universitato de Hardford, en la usona sxtato 
Connecticut inter Novjorko kaj Bostono, de la 17-a gxis la 20-a 
de julio 1993. 
 
Antaux la kongreso de la 12-a gxis la 17-a de julio samloke 
okazos la someraj universitataj kursoj de esperanto, kio 
faciligos la partoprenon en ambaux arangxoj. 
 
Indas mencii, ke la rektoro de la universitato estas d-ro 
Humphrey Tonkin, eksprezidanto de UEA, kaj ke lastsomere unu el 
la instruistoj de la kursoj estis la nuna prezidanto de UEA d-ro 
John Wells. 
 
Pri la kongreso petu informojn de: 
ELNA, P.O.Box 1129, 
CA 94530 El Cerrito, Usono 
Tel.: +1-510-6530998. 
 
Pri kursoj informigxu cxe: 
s-ino Hilda Grossman, 
Universitato de Hunford, 
200 Bloomfield Avenue, CT 06117, Usono 
Tel.: +1-203-7684401 aux +1-800-2344412. 
 
Rim: ELNA estas unu el la plej bonfamaj E-organizoj, kiu zorgeme 
kaj precize plenumas la taskojn. ELNA estas unu el tiuj 
malmultaj organizoj, kiuj uzas multajn marketikajn elementojn 
kaj teknikojn en sia laboro (ecx eble la plej multajn...), do 
partopreno en gxia kongreso certe estus utila ankaux por 
euxropaj aktivuloj, se ili havas la eblecon por alvojagxi. La 
red. 
 
************************************************************************* 
 
Mi ne estas orgojla! 
==================== 
 
-------------------------------------------------------- 
Reage al la artikolo de EVENTOJ februaro(2)-93, pagxo 3: 
"Fari, sed ne tiel". 
-------------------------------------------------------- 
 
...Se mi bone komprenis la koncizajn vortojn de via artikolo, 
vin ne provokis aux ofendis la temo, sed aux tio, ke cxehoj 
sondadas la bavarajn rubajxejojn por utilajxoj aux tio, ke el 
mia perspektivo ekzistas sxtatoj similaj al Pollando. Origine ni 
planis renkonton de cxehoj kaj germanoj. Cxar ni konscias, ke 
situacio simila al tiu cxe la limo inter Germanio kaj Cxehio 
ekzistas ankaux cxe la pola-germana limo kaj cxe aliaj limoj, ni 
ne volis aparte inviti polojn kaj homojn el similaj sxtatoj en 
tiu senco. 
 
...Mia kulpo (mi transprenis la taskon skribi la inviton) do 
sxajne konsistas en tio, ke mi tro lakone esprimis cxion per 
"Pollando kaj similaj sxtatoj". Tamen, kiel vi gxuste rimarkis, 
mi ne kapablis nek volis distingi cxiujn partoprenontojn laux la 
ekonomia stato de ilia sxtato kaj de ili mem, kaj laux la situo 
de ilia lando al la germana aux alia limo. Se do mi ofendis vin 
aux alian homon, pardonu al mi, versxajne estis miskompreno. 
 
V.D. 
(kun plena nomo kaj adreso) 
 
************************************************************************* 
 
Arta semajno '93 
================ 
 
17-24 majo, 1993. 
 
Siatempe en GDR okazis la Artaj semajnoj - sukcesaj arangxoj, 
kiuj cxesis kune kun GDR. Nun esperantistoj en Brandenburg 
renaskas la tradicion de tiu fama arta metiejo. 
 
En la programo funkcios la sekvaj laborgrupoj: koruso, orkestro, 
popolaj dancoj, teatro, pupteatro, fotografado, pentrado, 
literaturo/tradukoj, gazetfarado... kaj, krome diversaj distraj 
eroj. 
 
Partoprenkotizoj: de 50 gxis 150 DEM. 
Informoj kaj aligxoj cxe: 
Esperanto-Jugend, 
HdJ Berliner str. 49, D-O-1560 Potsdam 
 
************************************************************************* 
 
Seminario pri urboplanado 
 
Urboj por vivi 1993 
=================== 
 
La dua faka seminario pri tiu cxi temo okazos la 18an - 24an de 
julio 1993 en Berlino, en princa cxas-kastelo Glienicke. 
 
Invitataj estas cxefe eksterlandaj gejunuloj, fakuloj kaj 
interesigxantoj pri la temo. Krom la pritemaj diskutoj okazos 
ekskursoj, ludoj kaj rokkoncerto de PERSONE! Atentu! Nombro de 
partoprenontoj estas limigita al 30! (Rapidu aligxi por certigi 
al vi lokon!) 
 
Partoprenkotizo: de 100 gxis 200 DEM. 
Pluaj informoj cxe: 
GEJ, "Urboj por vivi", 
Unter den Linden 38, DO-1086 Berlin, Germanio. 
Fax: +49-30-20340543. 
 
************************************************************************* 
 
Brita kaj Skota kongreso 
======================== 
 
La 77-a brita kaj 88-a skota Kongreso(j) de Esperanto okazos 28an 
gxis 31an de majo 1993 en Bell College of Technology, Hamilton, 
Strathclyde, Skotlando. 
 
La partoprenontojn atendas ricxa interesa programo kun 
kontribuoj de Claude Piron, William Auld, Marjorie Boulton, 
Geoffrey Greatex ka. 
 
Interesigxantoj informigxu cxe; 
S-ino Jean Bisset 
47 Airbles Crescent, 
Motherwell, MLI 3AP, Britio. 
Tel. +44-0698-263199. 
 
************************************************************************* 
 
Arangxo por artistoj 
==================== 
 
Pola Esperanto-Asocio, filio en Lodzo, organizas arangxon por 
desegnistoj, akvarelistoj, fotografistoj. 
 
Dato: inter la 5-a kaj la 12-a de junio 1993. Temo: Esperantaj renkontigxoj kun 
la secesio. 
 
En la malnova Lodzo estas unikaj objektoj por la krea inspiro! 
La organizantoj certigas senpagajn tranoktadon kun matenmangxo 
cxe lodzaj esperantistoj (lauxdezire eblas elekti ankaux 
hotelon, aparte pagendan). 
 
Pli detalajn informojn petu cxe: 
PEA, Filio en Lodzo, 
ul. Moniuzski 5. skr. poczt. 337, PL-90950 Lodz, Polio. 
Tel. +48-42-326503. 
 
************************************************************************* 
 
KOMUNIKO DE TEJO 

pri sxangxoj en la IJK-kondicxoj 
================================

Ni bedauxras, ke ni devas denove anonci sxancojn en la 
aligxkondicxoj de la IJK en Vraca - sed aliflanke tiuj sxangxoj 
estas favoraj por vi. Parte la sxangxoj signifas, ke ni revenas 
al la antauxa situacio. Ni sincere pardonpetas pro la konfuzoj: 
kulpas eraro flanke de TEJO, lige al komunikaj problemoj inter 
Nederlando kaj Bulgario. 
 
- La sxangxitaj kondicxoj validaj por cxiuj aligxintoj kaj 
  aligxontoj, estas: 
 
- Aligxintoj el la "B-landoj" en la kategorioj B kaj C gxuas 
  rabaton de 30 USD. 
 
- Cxiuj individuaj membroj de TEJO gxuas rabaton de 15 USD. 
  Aligxintoj el la "B-landoj" povas aligxi per antauxpago de 
  minimume la duono de la kotizo, sed ili devas nepre konfirmi 
  sian aligxon gxis la 30-a de junio 1993. 
 
- La aligxo kaj antauxpago transdoneblas al alia persono (kun 
  algxustigo laux agxo, lando, kategorio kaj TEJO-membreco). 
 
Se restas demandoj, bv. turni vin al la LKK en Vraca: pk. 26, 
BG-3000 Vraca, Bulgario. 
 
Saskia Idzerda, 
prezidanto de TEJO 
 
Rim.: "B-landoj" (laux la UK-difino) estas Albanio, Bulgario, 
Cxehio, Hungario, Rumanio, Polio, Slovakio, landoj de la eksaj 
Jugoslavio kaj Sovetunio, cxiuj landoj de Afriko, Latina Ameriko, 
Azio (escepte de Israelo, Japanio kaj Korea Respubliko). 
 
************************************************************************* 
 
MOVADO 
////// 
 
La sxtata lingvopolitiko kaj esperanto 
====================================== 
 
Rezulte de disfalo de Sovetunio okazis sendependigxo de tri 
baltiaj landoj: Litovio, Latvio kaj Estonio. 
 
Tiuj landoj pro la geografia, ekonomia, historia k.s. proksimeco 
strebas al konstanta cxiunivela kunlaboro, kion tamen malhelpas 
la drasta malsameco de la sxtataj lingvoj. Dume en la oficialaj 
rilatoj inter tiuj sxtatoj dauxre estas uzata la rusa, kio tamen 
estas por ili ideologie neakceptebla, cxar oni konsideras gxin 
lingvo de okupantoj. 
 
Esperantistoj de tiuj landoj en 1990 dum la 27-a Balta Esperanto 
Kongreso, BET akceptis la sekvan proponon, senditan poste 
nacilingve al la gvidantoj de la koncernaj landoj: 
 
"Al Superaj Konsilioj kaj registaroj de Estona, Latva kaj Litova 
respublikoj 
 Ni, partoprenantoj de la 27-a Balta Esperanto Kongreso 
diskutinte nuntempajn lingvajn kaj naciajn problemojn, trovas, 
ke la plej simpla, rapida kaj malmultekosta solvo de tiu cxi 
komplika problemo estas pli vasta aplikado de neuxtrala, facile 
ellernebla, sed tamen esprimricxa lingvo esperanto. 
 
Pro tio ni alvokas Vin rekomendi al popoloj de Estonio, Latvio 
kaj Litovio ekuzi en siaj ekonomiaj, politikaj, kulturaj kaj 
aliaj interrilatoj Esperanton. Praktika efektivigo de tio ne 
postulas grandajn elspezojn. Por tio necesas nur: 
 
   a) komenci kurson de esperanto en radio kaj televido; 
 
   b) organizi tutrespublikajn pagatajn korespondajn kursojn; 
 
   c) ekinstrui esperanton al studentoj de pedagogiaj fakoj en 
      superaj lernejoj kaj al instruistoj dum someraj perfektigaj 
      kursoj. 
 
Post unu jaro eblus ekinstrui esperanton jam en preskaux cxiuj 
lernejoj, uzonte por tio nur parton de kutima tempo, kiu estas 
antauxvidata porfakultativaj studobjektoj. 
 
Partoprenantoj de la 27-a Baltia Esperanto Kongreso" 
 
La dokumento, sendita al la Litova Registaro la 5-an de 
septembro estis respondita en la sama monato, ke: "la letero 
estas ricevita kaj transdonita al Komisiono por Kulturo, Klerigo 
kaj Scienco en la Supera Konsilio por analizo". 
 
La supre nomita komisiono sendis al LEA (Litova E-Asocio) la 
jenan leteron, datitan 26.10.1990: 
 
"Al Litova Esperanto-Asocio Komisiono por Kulturo, Klerigo kaj 
Scienco de Supera Konsilio principe aprobas instruadon de la 
lingvo esperanto kaj poste gxian pli vastan uzadon, kiam estos 
scipovantoj de la lingvo. 
 
Tamen nuntempe komunikigxo kun eksteraj landoj malgraux cxio 
bezonas uzadon de lingvoj, disvastigxintaj plej vaste en 
Euxropo, kies scipovo bedauxrinde estas mizera. Ni opinias, ke 
unuavice oni devas plibonigi instruadon de tiuj lingvoj, poste 
lerni la lingvon esperanto. La samon opinion havas ankaux 
Ministerio por Kulturo kaj Klerigo. Instrui la lingvon esperanto 
kiel fakultativan studobjekton ankaux nun neniu malpermesas, tio 
dependas de la dezirantoj por lerni kaj de la eblecoj por 
instrui gxin. 
 
Prezidanto de la Komisiono G. Igunas" 
laux Litova Stelo, 3/1992. 
 
Rim: Do, same kiel antauxe neniu malpermesas la instruadon de 
esperanto, ecx jam ekzistas principa aprobo pri gxi. Tamen laux 
la spirito de la respondo ankoraux estas multo farenda, gxis oni 
konsideros esperanton samrajta kaj samnivela al aliaj lingvoj. 
Leteroj de eksterlandanoj al tiu Komisiono en la Litova Kultura 
Ministerio certe povas iom subteni kaj helpi la aferon... La 
red. 
 
************************************************************************* 
 
E-libroj en nemovada vendeja reto 
================================= 
 
La Eldonejo SONORILO (Belgio) faris kontrakton kun pluraj 
nemovadaj librovendejoj, surbaze de kiu ili vendas aux peras la 
librojn de SONORILO. 
 
Tio signifas, ke esperantistoj el Beneluksaj landoj povas mendi 
siajn E-librojn kaj revuojn ankaux en siaj kutimaj librovendejoj, 
ekzemple cxe Standaard Boekhandel, kiu havas plurajn filiojn, kaj 
en 
 
- Antwerpen (De Block, De Boekuil, Geeraerts) 
- Brugge (Brukse Boekhandel, Memling De Reyghere) 
- Brussel (Baert, Book Center, Simon Stevin, Europese Boekhandel) 
- Gent (De Clerck, Story-Scientia, Walry) 
- Kortrijk (Acopy-Acco, Ghemert, D'Hondt) 
 
Entute la Eldonejo SONORILO kunlaboras kun pli ol 600 
neesperantistaj librovendejoj en Benelukslandoj. La 
librovendejoj, kie vi povas mendi viajn E-librojn kaj revuojn 
estas rekoneblaj per la glumarko "oficiala rekonita librovendejo 
1993". 
 
La Eldonejo SONORILO estas peranto ankaux por aliaj kaj 
alilandaj eldonejoj, peras iliajn librojn, do en tiu 
neesperantista vendeja reto eblas mendi ankaux iliajn 
eldonajxojn! 
 
Por demandi pri la plej proksima al Vi partnera vendejo skribu 
al: 
 
Eldonejo Sonorilo, 
Doornstraat 22, 
B-2610 Wilrijk, Belgio. 
Telefono: +32-3-8292405 
 
*************************************************************************  

Gresillon 40-jara! 
================== 
 
En julio '92 la Esperanto-Domo Gresillon (vidu la numeron 
februaro-2/93) festis sian 40 jaran ekziston. En 1992 la nombro 
de stagxantoj estis 239, kaj gxi servis por la gastoj per 2220 
tranoktoj. 
 
Kiel atingi Gresillon? 
---------------------- 
 
Trajne: Inter La Mans kaj Saumur la buso de la nacia fervoja 
kompanio haltas en Bauge. Por orientigxi vi petu la horaron de 
la Kastelo Gresillon. Anoncu la horon de via alveno, kaj iu 
atendos Vin cxe la bushaltejo! 
 
Auxtomobile: Bauge situas cxe la krucigxo de du gravaj vojoj: 
Angers-Bloss (N-ro 23-766) kaj La Mans-Saumur (N-ro 23-D 135). 
De Baug' al la kastelo Gresillon iru la vojon D-817 al La Lude. 
Gresillon situas je 2 km de Bauge. 
 
Leteradreso: 

Kastelo Gresillon, 
F-49150 Bauge, Francio. 
Telefono: +33-41-891034 
 
************************************************************************* 
 
Novaj sxangxoj cxe Bulgara Esperanto-Asocio 
=========================================== 
 
Georgi Mihalkov, Prezidanto de BEA (Bulgara E-Asocio) elektita 
en septembro '92 demisiis pri sia posteno. 
 
Gxis la septembra kongreso ekde la 27-a de februaro la Asocion 
gvidos provizora prezidanto Zdravko Velikov, ekonomikisto el la 
urbo Pleven. 
 
************************************************************************* 
 
ALVOKO 
////// 
 
Arkivo pri Ivo Lapenna 
====================== 
 
Pro la amaso de leteroj, kiuj dauxre venadas al la malnova 
londona adreso de mia edzo, prof. D-ro Ivo Lapenna, mi deziras 
informi la esperantistaron, ke ekde julio 1992 mi translogxigxis 
al Kopenhago, Danio. 
 
La tuta arkivo de mia edzo estas zorge gardita kaj sekurigita, 
kaj ekde decembro 1992 gxi trovigxas en mia dana domo. 
 
Mi petas cxiujn esperantistojn, kiuj posedas dokumentojn, 
artikolojn, sonbendigojn ktp. de aux pri mia edzo, sendi 
kopiojn, eventuale kun sciigo de la kostoj, tiel ke cxio eniru 
la historian arkivon. 
 
S-ino Birthe Lapenna 
Grondalsvej 30, DK-2000 Frederiksberg, Kobenhavn, Danio. 
 
************************************************************************* 
 
Pupteatra Internacia Festivalo 
============================== 
 
Internacia Kultura Servo en Zagrebo, Kroatio jam plenserioze 
preparas la 26-an PIF, kiu okazos inter 27.08 kaj 01.09.1993. La 
informletero pri kondicxoj jam estas dissendita al kelkcent 
adresoj tra la mondo. Estas prezentotaj porinfanaj kaj 
porplenkreskulaj, porteatraj kaj porstrataj, esperantaj kaj 
nacilingvaj pecoj, uzantaj pupojn aux aliajn animigajn 
objektojn. 
 
Se vi mem interesigxas pri partopreno, aux konas iun bonan 
pupteatriston, tauxgan por partopreni la konkurson, skribu al: 
 
Internacia Kultura Servo, 
pp. 499, HR-41000, Zargeb, Kroatio.  

************************************************************************* 
 
POR VIA NOTLIBRO 
//////////////// 
 
Aktualaj adresoj por teni la kontakton kun TANEF, la 
Esperanto-Fakrondo de Naturamika Internacio 
 
Reprezentanto de TANEF: Erna D"ring, Klingerbergstr. 11, Pf. 
225, CH-4003 Basel, Svisio. 
 
Cxefredaktoro de "La Migranto" kvaronjara revuo de TANEF: Antje 
Nordewier-Jagtenberg, Kon. Emmalaan 7. NL-3832 AH Leusden, 
Nederlando. 
 
- redaktoro por okcidentaj landoj: Karin Lencki, 
Niedarsachsenweg 9, DW-2110 Buchhotz 5, Germanio. 
 
- redaktoro por orientaj landoj: Jan Pavlik. Kasxtanova 5, 
CS-77200 Olomouc, Cxehio. 
 
Kasisto: Hanspeter Senn, Paradieshof str. 164, CH-4056 Basel, 
Svisio. 
 
Fakreferantoj kaj perantoj 
-------------------------- 
Auxstrio - Anton Straif. Siedlerstr. 14, A-4300 St. Valentin. 
 
Belgio - Eric Baert, Rue des Taillis 23, B-1420 Braine L'Alleud. 
 
Britio - Paul Hewitt, 26 Highfield Road, North Thoresby, 
 Grimsby, S. Humbs. DN36 5RT 
 
Bulgario - Maria Slavcxeva, ul. Car Simeon bl. 303-B/vh. G, 
 BG-1309 Sofio. 
 
Cxehio kaj Slovakio - Miroslav Zavodsky, Csl. brigady 63, 
 CS-01004 Zilina 4 (Zavodie) 
 
Germanio - Hermann Schmid, Alte Reichsstrasso 31-F, DW-8102 
Nausas-Steppach. 
 
Francio - Bertrand Pellin, 1, rue des Anglais F-60210 Sommereux. 
 
Hungario - Zsuzsanna Berenyi, Dob u.16, II/39, H-1072 Budapest. 
 
Italio - Carla de Lorenzi - Corso Cosensa 18/10, I-10134 Torino 
 
Latvio - Mara Timermane - Valdemara 145/1, 32 LV-1003 Riga. 
 
Litovio - Alfredas Maruska, pk. 50, LIT-5250 Pasvalys 
 
Nederlando - Aat de Jong, Vedelstraat 14, NL-2287 BK Rijswijk 
 
Rusio - Anatolo Suncov, ul. Tverskaja 12-246, RUS-103009 Moskvo. 
 
Svedio - Pelle Persson - Svartviksv"gen 14, S-12352 Farsta 
 
Svisio - Werner Schautelberger, Imfeldstrasse 99, CH-8037 Zurich. 
 
************************************************************************* 
 
ILEI 
//// 
 
Albana grupo en IMS 
=================== 
 
Al la Internacia Metodika Seminario kunorganizita de ILEI, IEI 
kaj KEU, kaj okazonta inter la 4-a kaj 8-a de aprilo en Zagreb 
aligxis 19 persona albana grupo, inter ili 14 infanoj. Versxajne 
post tiom longaj jaroj gxi estos la unua fojo, ke oni povas 
renkonti albanan esperantistan grupon en internacia e-arangxo! 
 
Cetere zagrebanoj asertas, ke Zagreb estas tute trankvila, paca 
urbo, kaj la militaj eventoj okazas tute for de la cxefurbo. 
 
************************************************************************* 
 
Pedagogia kalendaro 
=================== 
 
Arangxoj por instruistoj inter aprilo kaj auxgusto 1993. 
 
Aprilo 4 - 8: Internacia Metodika Seminario (IMS), Zagrebo, 
Kroatio. Detaloj: cxe KFU, Trg Burze 2, HR-41000, Zagreb. 
 
Aprilo 24 - 30: Internacia renkontigxo de infanoj (jam 
ellernintaj e-on). Kastelo Gresillon, F-49150 Bauge, Francio. 
 
Majo, 7 - 9: Internacia renkontigxo de korespond-kursanoj 
(instruistoj kaj lernantoj), 20 USD. Esperanto-Centro, Sobotske 
nam. 6, CS-05801, Poprad, Slovakio.  
Majo 27 - 30: ILEI intensa trejno-kurso pri komunikada 
instruado, Poprad. 
 
Julio 3 - 16: Somera E-Lernejo, E-Centro Poprad, Slovakio. 130 
USD. 
 
Julio 9-17: Intensa du-semajna kurso por instruistoj, ILEI/KCE. 
Gvidas: d-ro Dunkan Charters. 
 
Julio 17 - 18: Sesio de elementa kaj meza lingvo-ekzamenoj de 
UEA/ILEI, KCE, Svislando. 
 
Julio 31 - auxgusto 6: 27a Konferenco de ILEI kaj 2a ILEI- 
gimnazio. Plena kotizo inter 240 kaj 340 NLG LB Paterna, 10 km 
de Valencio, Hispanio (tuj post la UK!). Aligxo cxe ILEI. 
 
Auxgusto 7 - 20: Somera E-Lernejo, E-Centro Poprad, Slovakio. 
130 USD. 
 
Auxgusto 19 - 31: Kurso por instruistoj en Kastelo Gresillon. 
laux Internacia Pedagogia Revuo No 4/1992. 
 
* * * 
 
E-instruistoj! Partoprenu en la 
 
Intensiva por-instruista kurso 
------------------------------ 
 
En novembro en E-Centro en Poprad, Slovakio, okazis intensiva 
kurso pri komunika instruado, bazita sur la lernolibro Tendaraj 
tagoj. La sama kurso, gvidota de la auxtoro de la lernolibro, 
Stefan MacGill, okazos dufoje en 1993: 
 
27 - 30 majo kaj 14 - 17 oktobro. 
 
Ambaux kursoj komencigxas jxauxde vespere kaj finigxas dimancxe 
posttagmeze. La dua kurso okazos paralele kun Auxtuna Esperanto- 
Lernejo, tiel ke la kursanoj povu partopreni verajn lecionojn. 
 
Dum la semajnfino oni kompreneble parolos ankaux pri aliaj, 
movadaj, organizaj kaj ecx pri distraj aferoj. Partoprenkotizoj: 
48 NLG, por ekssoclandanoj nur 1440 FT. 
 
Pliaj informoj cxe ILEI aux E-Centro Poprad. 
ILEI: c/o Stefan MacGill, 
Es" u. 7., H-1034 Budapest, Hungario. 
 
************************************************************************* 
 
REVUOJ, GAZETOJ 
/////////////// 
 
Skolta Esperanto-Ligo (SEL) signife reaktivigxis en la pasintaj 
jaroj. Auxguste en Cxehio okazos jam la tria internacia SEL- 
tendaro, okazos e-kunveno ankaux en la germania jxamboreo, ktp. 
(vidu la numeron decembro/2). 
 
La organo de la ligo, La Skolta Mondo havas novan redaktoron. 
Ekde 1993 prizorgas gxin juna kaj sperta skoltestrino Anna 
Ritamaki en Finnlando. La gazeto sxangxos la formaton, kaj estos 
kompostata kaj presata en Polio kvarfoje jare. La gazeton La 
Skolta Mondo auxtomate ricevos cxiuj membroj de SEL. 
 
La nova redaktorino volonte respondas al viaj demandoj: 
Anna Margareta Ritamaki, 
Peltolavagen 6B36, 
SF-20720 Abo, Finnlando. 
 
************************************************************************* 
 
HUNGARA ANGULO 
////////////// 
 
Ingxenieroj, teknikistoj, sciencistoj! 
-------------------------------------- 
Aligxi al ISAE vi povas cxe la hungaria reprezentanto: Janos 
Sarkozi, pk. 127, H-2600 Vac. Membrokotizo: egalvaloro de 25 CHF 
(nun 1350 Ft). 

Regionaj E-societoj! 
-------------------- 
Enkadre de JER okazos gxenerala jarkunveno de HEJ, al kiu ni 
afable invitas reprezentantojn pri junularaj aferoj de cxiuj 
societoj. Bonvolu kontakti nin: 
Deak-Jahn Gabor, prezidanto de HEJ, Julia u. 2/A, H-1026 
Budapest, telefone 1566009. 
 
Instruistoj! 
------------ 
Instigu viajn lernantojn partopreni en JER (02-05 aprilo, 
Zalaegerszeg)! Por ke esperanto ne estu por ili nur lerneja 
studobjekto necesas movadaj travivajxoj! Kontaktu: Edit Borsos, 
pf. 263, H-8901 Zalaegerszeg, telefone: 92-13688. 
 
************************************************************************* 
 
LINGVO 
////// 
 
Pri nenormala vortordo en esperanto 
=================================== 
 
Kelkfoje oni parolas pri la "germana vortordo", sed tiu cxi 
riprocxenda lingva misajxo en esperanto ne estas karakteriza nur 
en esperanto uzata de germanlingvuloj. Pekas cxirilate ankaux 
parolantoj de la hungara kaj slavaj lingvoj. 
 
Kvankam la vortordo de esperanto estas relative libera, la 
gxenerala normo estas: subjekto, verbo, objekto. Variigo de tiu 
normo estas ebla por stilaj kialoj, sed kiam pro etnolingva 
influo la formulado de frazoj atencas kutiman esprimmanieron, 
tiam la rezulto estas malfaciligo de kompreno, deviganta 
kelkfoje du-tri-fojan legadon de la teksto. 
 
Por analizi tiun cxi fenomenon, mi citos frazojn el verkoj de 
Richard Schulz (Rikardo Sxulco). 
 
   a) "Cxe la memoro de via edzino la de mi neforgesebla, 
      malfermu viajn okulojn kaj ekkonu, ke mi ne fusxas 
      Esperanton" (Pledo por unueca lingvo p. 183). 
 
Post "la" oni atendas substantivon aux adjektivon, sed en tiu 
cxi frazo la duvorta frazero "de mi" apartigas la difinan 
artikolon disde "forgesebla", kiu rilatas al "edzino". Post 
reverko la signifo estas pli klara: "Cxe la memoro de via 
edzino, ne forgesebla de mi, malfermu viajn okulojn..." 
 
   b) "Ni nun revenu al nia de la Kalocxaja diferencanta 
      koncepto de la tempo" (La sesa regulo, kajero 1, p. 16). 
 
En tiu cxi citajxo kvarvorta frazero "de la Kalocxaja 
diferencanta" rompas la sencan kaj gramatikan ligon inter "nia 
koncepto". Relokado de la frazero pliglatigas legadon de la 
frazo: "Ni nun revenu al nia koncepto de tempo, diferencanta de 
la Kalocxaja". 
 
   c) "Tiu cxi libro estas senrezerva fervora celebrado de 
      Zamenhofo fare de du el liaj meritplenaj, pri la alta 
      valoro de Esperanto profunde konvinkitaj adeptoj" 
      (Esperanto, aprilo 1992, p. 74). 
 
Tiu cxi frazo estas vere harstariga. Gxis la adjektivo 
"meritplenaj" cxio iras glite kaj glate, sed poste la fadeno 
perdigxas, cxar ne sekvas la substantivo, al kiu rilatas 
"meritplenaj". Male, la auxtoro ensxovas okvortan frazeron: "pri 
la alta valoro de Esperanto profunde konvinkitaj". Cxe la fino 
de la frazo la izolita substantivo "adeptoj" devigas la leganton 
reiri al "meritplenaj". Gxustigo de tiu tordita frazo estas tre 
simpla: "Tiu cxi libro estas senrezerva fervora celebrado de 
Zamenhofo fare de du el liaj meritplenaj adeptoj, profunde 
konvinkitaj pri la alta valoro de Esperanto". 
 
Konkludo. 
--------- 
Devas esti evidente, ke la uzo de nenormala vortordo, ilustrita 
per la supraj frazoj faritaj sub influo de la germana lingvo, ne 
estas tolerenda en la internacia stilo de esperanto. 
 
Bernard Golden 
 
************************************************************************* 
 
Historia Nancio 
=============== 
 
Antauxnelonge aperis nova, kolora turisma prospekto "Historia 
Nancio" - en esperanto! Unuafoje tiu gvidilo estas eldonita 
kvarkolora, kaj ekde nun gxi estas disponebla senpage por 
interesatoj. Skribu al: 
 
S-ino Claudine Camus, 
vic-direktorino, 
Office de Tourisme, 14, 
Place Stanislas, Bp. 810, F-54011 Nancy, 
Francio. Tel: +33-8-83352241; 
Fakso: +33-8-83376307 
 
************************************************************************* 
 
Komenio kaj... 
============== 
 
Pasintjare la mondo festis 400-jaran datrevenon post la naskigxo 
de Komenio (latine - Comenius, cxehe - Jan Amos Komensky), fama 
filozofo, fondinto de nova pedagogio. Oni lin konsideras ankaux 
prapatro de interlingvistiko, pro kio liaj verkoj kaj personeco 
elvokas intereson cxe multaj esperantistoj. 
 
22-an de julio 1993 en Prago okazis Internacia Seminario pri 
Komenio, kies Prelegaro (Prago, 1992, 32p.) aperis brosxurforme 
cxe la Cxeha Esperanto-Asocio. Krom la tre valoraj prelegoj pri 
la interlingvistikaj kaj filozofiaj konceptoj de Komenio, gxi 
enhavas tian koncizan biografion en datoj, bibliografion de liaj 
verkoj en la kronologia ordo kaj detalan bibliografion de 
esperantaj verkoj pri li. 
 
Krome, antaux la konferenco estis eldonita placxaspekta libro 
Lumo en tenebroj (Prago, 1992, 121 p.), kiu enhavas tri partojn: 
biografian romaneton pri Komenio de Frantisxek Kozik (samtitola 
kun la tuta libro), tradukita de Zden'k Rusin, la elektitaj 
cxapitroj el la Komeniaj filozofiaj, pedagogiaj lingvaj verkoj 
"El la sagxo de Komenio" (tradukis Miroslav Malovec) kaj iom 
mallongigitan tradukon far M. Malovec de la alegori-satira verko 
de Komenio "Labirinto de la mondo kaj paradizo de la koro". 
 
Tial nun la esperantistoj havas bonan eblecon konatigxi en 
facile legebla beletra formo kun la vivo de Komenio, kaj senpere 
- kun liaj cxefaj ideoj. 
 
La libroj mendeblas cxe la Cxeha Esperanto-Asocio: 
ul. Jilska 10, CS-11000 Praha-1, Cxehio. 
 
************************************************************************* 
 
ESPERANTO EN RADIO 
////////////////// 
 
Parolas Varsovio... 
=================== 
 
Pola Radio elsendas en esperanto cxiutage de la 4-a de aprilo 
1959, nun ecx dufoje tage je 15.30 kaj 22.30 laux la mezeuxropa 
tempo. (Por havi UT subtrahu unu horon!) 

Ondolongoj kaj frekvencoj: 
-------------------------- 
 
15.30 h. - 31,50 m; 41,99 m; 49,22 m; 200 m (respektive 9525, 
7145, 6095, 1503 Khz). 
 
22.30 h. - 41,18 m; 41,27 m; 49,22 m; 200 m (respektive 7285, 
7270, 6095, 1503 Khz). 
 
En la elsendo je 15.30 - escepte de dimancxo - vi povas 
auxskulti novajxojn kaj trarigardon de la varsovia gazetaro, 
krome polajn kaj e-movadajn temojn. Dimancxe en tiu elsendo 
estas ripetata la sabata "Leterkesto". 
 
En la elsendo je 22.30 post la aktuala komentario oni povas 
trovi la jenajn programerojn: 
 
- lunde: koncerto kun bondeziroj; 
- marde: trarigardo de e-revuoj kaj bultenoj; 
- merkrede: familia magazino Pollando hodiaux; 
- jxauxde: kultur-magazino; 
- vendrede: Homoj kaj problemoj - cxefe e-movadaj interparoloj, 
  sonraportoj, diskutoj ktp.; 
- sabate: "Leterkesto", iafoje kun pertelefonaj intervjuoj kun 
  la auxskultantoj; 
- dimancxe: Esperanto-ekspreso - raportoj pri e-movadaj 
  okazajxoj, intervjuoj kun e-agantoj, e-sonraportoj ktp. 
 
Programinformilojn por vi mem, por viaj samklubanoj aux por viaj 
lernantoj vi povas ricevi ecx per peto sur simpla posxtkarto 
cxe: 
 
Pola Radio, Esperanto-Redakcio. 
pk. 46, PL-00950 Varsovio, Polio. 
Tel: +48-22-459337 kaj 459358. 
Telefakso: +48-22-444123.  

************************************************************************* 
 
Korekto 
======= 
 
En la numero 24, pagxo 7 (La lingvo estas por uzi gxin) la 
antauxlasta alineo korekte komencigxas jene: 
 
"Gxuste la radioelsendoj donas al ni tiun unikan sxancon pruvi 
al neesperantista mondo; ke Esperanto funkcias kiel lingvo, sed 
por tiu celo ni bezonas strategian planon, NE plendojn." 
 
Pardonu pro la miskompreniga komposteraro. La red. 
 
************************************************************************* 
 
ANONCETOJ 
///////// 
 
Esperanto-rilataj anoncetoj estas senpagaj! 
 
* * * 
 
Nia antauxa anonco pri la rabatoj por esperantistoj en Hotelo 
Garnier, Parizo ne plu validas pro mia translogxigxo. 
Erik Benet, Francio 
 
* * * 
 
Skoltoj el Slovakio sercxas kontakton 
------------------------------------- 
 
Junaj skoltoj volas ekligi e-lingvan kontakton kun skoltoj el 
euxropaj landoj. Ili havas tri tacxmentojn: vulpoj, lupoj kaj 
cervoj. 
 
Celo de la estonta kunlaboro estus reciproka korespondado, 
intersxangxo de skoltaj libroj revuoj, kantoj ktp, priskribo de 
skoltaj ludoj kaj laboroj, eble ankaux reciproka vizito aux 
cxeesto en someraj tendaroj. Skribu al: 

Ivan Slavik, 
Trencxiunrku 1/5, Nova Dubnica, 01851 Slovakio. 
 
* * * 
 
Aldonu al via adresaro de Pasporta Servo! 
----------------------------------------- 
 
Mi estas 50 jara instruistino, do mi volonte akceptas junulojn 
kaj maljunulojn. Ni povas doni tranokton por 1-2 personoj kun 
matenmangxoj, eblas ankaux tendumi. Nia familio havas malgrandan 
vinan muzeon, do ni volonte akceptas 1-2 botelojn de karakteriza 
nacia vino. 

Margo Vorhelyi, Bem u. 2, 
H-3910 Tokaj, Hungario. 
 
* * * 
 
Animzorgado 
----------- 
 
En Polio estas antauxvidata por 1993 ampleksa esperantista 
religia programo - 16 diversaj arangxoj, inkluzive renkontigxoj 
okaze de kristanaj festoj, perpiedaj pilgrimadoj ktp. 
Antauxvideblas multaj sanktaj mesoj en esperanto. 

Mi volonte sendos pli detalajn informojn al la interesigxantoj. 
Jozef Zielonka, ul. Lwowska 102, PL-33100 Tarnow, Polio 
 
* * * 
 
Mi sxatus intersxangxi kun hungara filatelisto la belgan 
varianton kontraux la hungara de la komune eldonita belgi- 
hungaria posxtmarko. 

Marcel Delforge, 16 rue des Glacieres, B-6001 Charleroi- 
Marcinelle, Belgio. 
 
* * * 
 
Korea E-Junularo, pretigxanta al UK en 1994, volas havi sian 
emblemon, al kiu petas vian helpon. Proponoj estas atendataj cxe 
la prezidanto de KEJ: 
 
Lee Jang-Heon, 
C.P.O. Kesto 4258, Seulo, 100-642, Koreio. 

 
************************************************************************* 
 
INTERESE 
//////// 
 
La origino de la idiomajxo "krokodili" 
====================================== 
 
Cxirkaux la jaro 1930 kaj dum la postaj jaroj vivis en Parizo 
itala esperantisto kun la nomo Emilio Ferrari kaj la sxerca 
alnomo Napoleono. Li estis taksi-sxoforo, kun la verda stelo. En 
cxiu numero de La Movado, la tiama esperanto-gazeto kiun mi 
posedas de 1931, dato de mia esperantistigxo, gxis 1933, dato de 
gxia morto, trovigxis reklamo por tiu verda taksio. Li ecx faris 
kurson de esperanto por siaj kolegoj taksi-sxoforoj, kaj en tiu 
gazeto estis ofte menciita lia aktiveco kiel esperantisto. 
 
Nu, en 1932 li farigxis kelnero en kafejo Imperator, kaj li ofte 
vizitadis alian kafejon, La Talma, kie cxiusabate posttagmeze 
okazis renkonto de esperantistoj, cxefe relative fresxbakitaj; 
kaj tie, same kiel en kafejo Imperator, cxiufoje kiam li auxdis, 
ke iu parolas francan lingvon, li kolere ekkriis: "Kiuj estas 
tiuj krokodiloj?". Tiu esprimo ne havis por li apartan signifon, 
li estus povinta insulti per "fusxuloj, stultuloj, kameloj" aux 
similaj epitetoj, kaj tio estis nur por lauxtigi sian 
malkontenton, ke oni ne uzas la "karan" lingvon. 
 
Lia esprimo estis tiom ripetata, ke gxi transiris al aliaj 
parizaj renkontigxejoj, kaj poste gxi farigxis, migrante de 
grupoj al kongresoj, ecx internaciaj tiu pura esperantista 
idiotismo (ne idiotajxo!), kiun uzi oni havas tiel oftajn 
okazojn dum niaj "universalaj", ke el tio naskigxis la 
spritajxo: "Ili estas kongresoj, kie oni auxdas la plej multajn 
naciajn lingvojn!". 
 
Pri tiu vera origino mi povas nerifuteble atesti, cxar mi estis 
ofte auxdanto de tiu kolereksplodo... 
 
Tio cxi estas la historio de la vorto "krokodili" rakontita de 
Roger Bernard kaj cxerpita el "1887 kaj la sekvo" de G. 
Waringhien. 
 
el "ITINFO" No 81-82/1992 
 
************************************************************************* 
 
KORESPONDI DEZIRAS 
////////////////// 
 
10-jara knabo kaj 13 jara knabino pri cxiuj eblaj interesajxoj 
en e-o: Cezary kaj Joanna Kletkiewicz, n. Wisla, PL-87617 
Bobrowniki, Polio. 
 
* * * 
 
12-jara lernejano pri sporto, naciaj kutimoj vojagxoj: Igor 
Globin, ul. 5 Linija 30, UKR-327024 Nikolajev, Ukrainio. 
 
* * * 
 
15-jara knabo pri cxiuj interesajxoj: Sebastian Tuszynski, ul. 
Koczynier"w Kosxciuszkowskich 12-A-13, PL-87100 Torun, Polio. 
 
* * * 
 
13-jara lernantino: Anett Horvath, Madach u.16, H-8500 Papa, 
Hungario. 
 
* * * 
 
13 jara Knabino: Katalin Izsa, Kodaly Z, u. 11, H-8500 Papa, 
Hungario. 
 
* * * 
 
35 jara geologo pri arkeologio kaj antikva historio, lingvoj, 
kaj deziras intersxangxi librojn, gazetojn, sonkasedojn ktp. 
Pekim Vaz, Caixa Postal, 66017-970 Belem - PA, Brazilio. 
 
* * * 
 
Estona knabo, 12-jara sercxas similagxajn korespondajn amikojn. 
Ain Suik, Vahtra 15-51, EE-3040 Harju-Kose, Estonio. 
 
* * * 
 Pluraj aktivuloj kaj novaj esperantistoj de Nepala Esperanto- 
Asocio sercxas kontaktojn internaciskale. Skribu al: 
Nepala Esperanto-Asocio, 
Dipendra Kumar Piya, P.O. Box 4098, Kathmandu, Nepal. 
 
************************************************************************* 

KONKURSO
////////
 
Internacia konkurso por lernejanoj 
================================== 
 
6-a TASKFOLIO POR BAZLERNEJANOJ 
 
1. Dauxrigu la vicon! (Faru ne malpli ol tri similajn vortojn!) 
   unu, mem, iri... (3 poentoj) 
 
2. Kiel oni turnas sin al nekonato por peti helpon? Kio mankas? 
   ..., cxu vi povus diri al mi, kie trovigxas la stacidomo? 
   (2 poentoj) 
 
3. Skribu almenaux ses dusilabajn o-vortojn! La unua silabo 
   cxiam estu: vi- (3 poentoj) 
 
4. Kompletigu la frazon per konvenaj finajxoj: Ni esperas, ke vi 
   est... kaj est... kontenta pri la enhav... de EVENTOJ. 
   (3 poentoj) 
 
5. Kio estas Eventoj kaj Juna Amiko? (2 poentoj) 
 
6. Legu la enigmon kaj desegnu la tutan figuron:.. kaj /- 
   (3 poentoj) 
 
7. Solvu la enigmon: 2(P)+L (2 poentoj) 
 
8. Kiom da lernejoj partoprenas en tiu cxi nia ludo per 
   taskfolietoj? (2 poentoj) 
 
ONI POVAS IAM AJN ALIGxI AL LA KONKURSO! 
Regularon vidu en la numero auxgusto (1)-92. 
La solvojn sendu gxis la 29-a de marto al: 
Gimnazio Banyai Julia, 
Esperanto-grupo, 
Nyiri u. 11, H-6000 Kecskemet, Hungario. 
 
************************************************************************* 
************************************************************************* 
EVENTOJ, eszperanto nyelvu informacios lap. 
Nyt. sz. B/TSZL/85/1991. 
ISSN 01215-959 X. 
A kiado es szerkesztoseg cime: 
H-1675 Budapest, pf. 87. Tel.: 1228258 
Megjelenik kethetente. Kezbesiti a HELIR. 
Keszult az M & M nyomdaban. 
H-1161 Budapest, Bercsenyi u. 10. 
EVENTOJ, dusemajna gazeto pri la esperanto-movado. 
Eldonas Kultura Esperanto-Asocio 
kaj LINGVO-Studio, Budapest 
Respondeca eldonanto kaj cxefredaktoro Laszlo Szilvasi 
La redakcio ne nepre konsentas pri la enhavo de unuopaj 
artikoloj kaj ne respondecas pri anonc-enhavoj. 
************************************************************************* 
La kompiladon de reta versio prizorgis: Szilvasi Laszlo kaj 
                                        Kristaly Tibor